گاهی وقتی به سالهای دهه 60 می اندیشی غلغله ای عجیب ذهنت را پرمیکند. آنروزها تلویزیون ایران 2 کانال بیشتر نداشت (اول و دوم) . برنامه های کانال اول از ساعت 4 بعد از ظهر با نشان دادن چند عکس تحت عنوان برنامه ی " گمشدگان" آغاز میشد... عکسی که می بینید متعلق به خانم/آقای ... می باشد. نامبرده از دو/سه/چهار/پنج ماه قبل از منزل خارج و تاکنون مراجعت ننموده است. از کسانی که از وی اطلاعی دارند خواهشمند است با شماره تلفن... تماس حاصل نمایند... ساعت 4 و نیم نوبت اخبار بود. اخبار استان. هراستانی اخبار خود را در آن ساعت پخش میکرد. تهران رنگی بود اما 15 استان دیگر اکثرا سیاه و سفید. امنکانات فنی آنها در حدی نبود که دوربینهای رنگی داشته باشند...ساعت 5 عصر که میشد نوبت ، نوبت برنامه های کودک و نوجوان بود. حضور مجری لازم بود. 2 مجری خانم ، پای ثابت برنامه بودند: رضائی و خامنه. هردو شبیه هم. اما بعدها بچه ها فهمیدند رضائی لاغرتر و کوتاه تر است و خامنه پرتر و قد بلند تر... پخش نقاشی کودکان (و گاهی نوجوانانی که برای برنامه نقاشی می فرستادند) در انتهای برنامه حتما باید می بود. گاهی بین آنهمه نقاشی ، نقاشهای فوق العاده ای هم میشد دید که نشان از استعداد پدر و مادرهایشان داشت که به اسم کودک یا نوجوان خود یک نیم روز وقت خود را صرف کشیدن نقاشی میکردند! ساعت 8 شب اخبار سراسری پخش میشد.الحق و والانصاف که اخبارگویان بزرگی داشت تلویزیون که همگی یا رفتند یا کنار کشیدند. 8 سال بعد یک جوان بنام حیاتی زیر دست چنین اخبارگویانی تربیت شد که امروزه ریاست گویندگان خبر سیما در دستان اوست. از ابتدا تا آنتهای اخبار یک نفر باید تمام خبرها را میخواند که پدر صاحب بچه درمی آمد. گاهی میشد کف کنار لبهای گوینده را دید که از فرط لب زدن به حد اشباع می رسید... خبر که تمام میشد هر شب برنامه خاصی پخش میشد. مثلا چهارشنبه ها ابتدا برنامه ایران در جنگ بود (که مستند روایت فتح به مرور در این برنامه پخش میشد) و پس از آن یک فیلم سینمائی. حضور مجری از ساعت 4 بعد از ظهر تا 12 شب که برنامه ها تمام میشد ردخور نداشت. بین برنامه ها حتما باید حاضر میشد و نام برنامه را اعلام میکرد. اگر حاضر نبود گل و بلبل پخش میشد تا خود را آماده حضور در جلوی دوربین کند... سه شنبه ها سیمای اقتصاد ما پخش میشد و حضور طنازان حرفه ای اقتصادی نظیر مرحوم احمد مندوب هاشمی(که از گویندگان حر فه ای دوبله هم بود) ، شاپور شهیدی ( که اینروزها ایران را به فرهنگ فروخته است و آنسوی آبها پول پارو میکند و نقش پدر قندعلی را بازی میکرد و دائم می گفت قندعلی بابا...) ، محمد شیری که پس از سالها او را در برره دیدیم، نیاز سلیمی ( که اصولا قیافه ای فتوژنیک برای طنز داشت) ، بهروز مقدم (که امروزه آب شده است و توی زمین فرو رفته است) ،عباس محبوب(با آن سر کچل و صدای نخراشیده اما دلی مهربان) ، و ... گاهی سریالهایی هم در این گیرودار با حضور این جمع تولید میشد که مشهورترینشان نفت شهر و چمدان و شبکه روستای کارآباد بود. همه را محمد رضا پاسدار کارگردانی میکرد . نمایشها فوق العاده بودند و امثال مهران مدیری باید یکبار دیگر آن نمایشها را ببینند تا قهوه تلخ را طنز ننامند

شبهای دیگر سریالهای مختلف پخش میشد. ازسریهای آئینه عبرت (ساخته علی نقی لو و محسن شاهمحمدی با حضور محمود دینی در نقش علی و جواد گلپایگانی در نقش آتقی) بگیرید تا سریالهای مثل آئینه و اقربخیر و افسانه سلطان و شبان و حکایت مسافر گمنام و پخش مجدد دلیران تنگستان (که سریالی مربوط به پیش از انقلاب بود) و سایه همسایه و مثل آباد و ماجراهای آقای دوستی و ... جمعه ها برنامه کودک ساعت2 تا 4 پخش میشد و 4، نوبت فیلم سینمائی بود. هفته ای 2 فیلم سینمائی (یکی چهارشنبه و یکی جمعه که البته بعدها اکبر عالمی برنامه ای ساخت تحت عنوان هنر هفتم و به بهانه این برنامه شبهای جمعه هم میشد فیلم نگاه کرد). گاهی سریالهای سنگین تلویزیون در ساعت پخش فیلم سینمائی روز جمعه نشان داده میشد. سریالهای مانند پائیز صحرا یا هزاردستان... در این بین تله تئاترهای فوق العاده ای پخش میشد... از دکتر فاستوس ساخته ایرج راد (با حضور مرحومه جمیله شیخی و پرویز پور حسینی) بگیرید تا سوزنبانان ساخته داریوش مودبیان با حضور خود وی و علی نصیریان و یا یکی از این روزها ساخته فریدون فرهودی با حضور داود رشیدی (که رئیس جمهور مملکتی خیالی بود بنام دمولند که در جدال لفظی با کشور ایندولند بود)

کانال 2 هم که برنامه هایش از ساعت 7 شب با اخبار علمی،فرهنگی،هنری آغاز میشد و اکثرا مستندهای علمی نشان میداد. برنامه های هردو کانال با سرود جمهوری اسلامی (شد جمهوری اسلامی بپا/که هم دین دهد هم دنیا به ما... سروده ی مرحوم ابوالقاسم حالت) و آرم صدا و سیما آغاز میشد و به همان شکل در انتهای شب پایان می پذیرفت.

مسابقه نامها و نشانه ها (با اجرای رضا معینی که از نظر من برترین مسابقه تلویزیون پس از انقلاب است و نزدیک به 8 سال پخش آن ادامه یافت) ، مسابقه ی یک مسابقه سی سوال (با اجرای حسین باغی ) ، مسابقه جدول (با اجرای بسیار مسلط و استادانه ی مرحوم کمال الحق سلامی) ، مسابقه علمی ، مسابقه هفته (با اجرای مسلط مرحوم منوچهر نوذری) از مسابقات بسیار خوب سیما بودند که هرگز مشابهی برای آنها ساخته نشد .

رضا معینی

آنروزها گزارشگر بزرگ فوتبال مجید وارث پایه برنامه ای ورزشی را در کانال اول در شبهای یکشنبه گذاشت که نامش را ورزش و مردم نامیدند. حضور خود وی در چند برنامه اول نوید برنامه ای فوق العاده را میداد. گاهی وسط برنامه تکه های نمایشی ورزشی هم بشکل طنز پخش میشد... کوچ وارث به استرالیا و سپردن سکان برنامه بدست بهرام شفیع جوان اندکی از کیفیت برنامه کاست اما استمرار این برنامه (که در کنار برنامه گزارش هفتگی با مضمون سیاست از قدیمی ترین برنامه های پس از انقلاب سیماست که نزدیک به 30 سال از قدمت آن میگذرد) قابل ستایش است. گزارش ورزشی شبکه 2 با حضور مجریان متعدد، دیگر برنامه ورزشی تلویزیون بود. گزارشهای جهانگیر کوثری برای مسابقات باشگاهی انگلستان و ایتالیا فوق العاده بودند. کوثری که کار گزارش را از مجید وارث و بهمنش آموخته بود کار گزارشگری را از اوایل دهه 1970 شروع کرد و امروزه رغبتی به گزارش ندارد

سریالهای خارجی هرچه بود از سریالهای امروزی بهتر بود. سوئینی ، فونتامارا، تاکدا شینگن ، عزالدین قسام(با آن موسیقی کوبنده) ، جزیره اسرار آمیز (با حضور عمر شریف) ،راه قدس و ... سریال لاباراکا(با شرکت آلوارو دولوناست در نقش باتیسته و گویندگی محشر ایرج رضائی) شاید در خاطر بسیاری از سریال دوستان مانده باشد. خانواده ی مردی تازه وارد توسط فردی بنام پیمنتو تهدید میشود و صبوری باتیسته کاری از پیش نمی برد ... در نهایت باتیسته دست به اسلحه می برد... فریادهای رضائی در آخرین قسمت سریال که دائم داد میزد پیمنتو بیا بیرون انتقامی سخت را حکایت میکرد...

آنروزها برنامه های کودک حال و هوائی دیگر داشت. مرحوم مهین دیهیم در برنامه ای تحت عنوان قصه های مادر بزرگ چنان قصه می گفت که هرکودکی را از خود بیخود میکرد. سماوری که پیشش بود و آن استکان ها و قوری ...

یا آن سریال باغ گلها و خپل یا آن یکی که دائم جعفری به ترخون اخم می کرد و شیوید به دیگری ... با گویندگی بسیار بالنده هوشنگ لطیف پور و قصه هائی بسیار آموزنده که حتی در کتابهای امروزی کودک نیز ردی از آن اموزه های اخلاقی نیست

حکایت باز مدرسم دیر شد به مدد بازیهای خیره کننده اکبر عبدی (این ستاره تازه وارد آن زمان و مرحومان مهین شهابی و اسماعیل داورفر) جایگاهی خاص در ذهن همه دوستان دارد

قصه پدربزرگ و فسقلی با اجرای بسیار پرتوان مرحوم مهدی آژیر حکایت مهارت نیست حکایت دل است. مهارتی که بر دل می نشست

محله بروبیا و محله بهداشت را مرحوم رضا ژیان به کودکان و نوجوانان هدیه کرد. هدیه های او ارزشمند بودند حتی هدیه هائی چون سریال بی نظیر مثل آبادش به بزرگسالان (... تا مرا دم و تو را پسر یادست/ دوستی من و تو بر باد است... قسمتی که آتیلا پسیانی دم مار را به طمع گنج با تبر قطع میکند و مار او را می گزد و بعدها پدر آن پسر تقاضای دوستی مجدد با مار را میکند که مار آنگونه پاسخ میدهد)

و دیگر برنامه ها و کارتونها که یاد آنها یادآوری دورانی خاص از عمر همه ماست