چند کیلو خرما برای مراسم تدفین (1384)

نویسنده و کارگردان : سامان سالور

مدیر فیلمبرداری : تورج اصلانی

بازیگران : محسن تنابنده ، نادر فلاح ، محسن نامجو ، محمود نظرعلیان

***

داستان : صدری کارگر خشن و کم حرف در کنار همکار حرافش یدی ، در یک پمپ بنزین متروک روزهایی زمستانی را می گذراند. دلمشغولی هر روزه صدری حرف زدن با جنازه دختری یخ زده در گردنه ای برف گیر است و دلمشغولی یدی نوشتن نامه های عاشقانه به دختر محبوبش ، غافل از اینکه نامه رسان دل در گروی دختر دارد.

*** 

درباره فیلم :

سالور داستان نه چندان پرمایه « "در انتظار گودو" وار » خود را با پرداخت بصری خیره کننده ای تبدیل به یکی از فیلمهای ماندگار دهه گذشته کرده است. سالور با فیلمبرداری سیاه و سفید درخشان و طراحی صحنه فوق العاده ، فضایی آخرالزمانی و ابسورد خلق می کند و سرگذشت شخصیتهایی سرگردان و منفعلش را با طنزی ملایم همراهی می کند.

شخصیتهای فیلم هر کدام به شکلی در انفعال دست و پا می زنند و منتظرند ، صدری و یدی از ترس دولتی ها جرات ترک پمپ متروک را ندارند. صدری همیشه چشم به آسمان دارد که برفی ببارد تا جنازه محبوب مرده اش چند روز بیشتر سالم بماند ، یدی در انتظار نامه ای از محبوب است بی آنکه او را بشناسد. و همه چیزی را پنهان می کنند ، صدری محل جنازه را از دوست نعش کشش اروج ، یدی نامه نوشتن هایش را از صدری ، عباس نامه رسان رازش را از یدی و فیلم مفهومش را از همین انتظار و پنهان کاری ها و ترسها - که اراده معطوف به قدرت شخصیت ها را گرفته - به دست می دهد و راه به تاویل می برد.

میزانسن و قاب بندی های این فیلم در حد اعلای سنجیدگی هستند ، استفاده از کناره ها و گوشه ها و اجزای صحنه مثل آینه و شیشه عالی است ، فیلم اغلب در مدیوم شات و لانگ شات های ساکن و پرعمق جریان دارد که در به فرم درآوردن سکون و بطالت فیلم نقش اساسی دارد و چند نمونه تخطی فیلم از این شکل غالب خود ، مثل سکانس درگیری دو شخصیت اصلی با فیلمبرداری روی دست ، نمای های انگل در اتوبوس در حین استعمال مواد مخدر یا دربرهوت موقع شکوه صدری و علی الخصوص کرین زیبای دوربین از نمای های انگل به کلوزآپ گردنبند دختر در دست صدری ، گوهر مضمونی خود را به شاعرانه ترین شکل به "فرم" درآورده اند.

فیلم با وجود دستمایه داستانی و پرداخت سینمایی سیاهش ، پایانی امیدبخش (و نه خوش خیالانه) دارد. وقتی که یدی برای یافتن محبوبش ، پمپ را ترک می کند و صدری یادگاری از دختر و برفی که خواسته بود را از خدا به عنوان پاداش "عمل " اش می گیرد. بی آنکه فیلم به شعار بیفتد چه زیبا تنها با آفرینش در "فرم هنری" پایان شاعرانه اش را رقم زده است.