(۱۳۹۰/۲/۳۱ صبح ۰۸:۴۴)ميثم نوشته شده:  

 

خواننده: استاد شهرام ناظری

شاعر: ابوسعید ابوالخیر

آهنگساز: کیخسرو پورناظری

نوارندگان: کیخسرو پورناظری (تنبور) حافظ ناظری (دف)

با تشکر از دوست بزرگوار میثم عزیز و اشاره زیبایشان به این اثر خاطره انگیز...

غزل تصنیف حیرانی از نورعلیشاه اصفهانی است (من مست جام باقی ام، دارم هوای عاشقی....)، حتما آغاز با شکوه و مسحورکنندۀ این برنامه را به خاطر دارید... همچون پیچ و تاب باد در میان نیزار است و بعد با این رباعی در بیات اصفهان آغاز می شود که:

تا آب شدم، سراب دیدم خودرا / دریا گشتم، حباب دیدم خودرا

آگاه شدم، غفلت خودرا دیدم... / بیدار شدم، به خواب دیدم خودرا....

این رباعی نخستین از ابوسعید ابوالخیر است.

اساس تصنیف حیرانی بر گوشۀ جامه دران نهاده شده (در آواز بیات اصفهان) و بعد در بیت "گه نور و گه نار آمدم؛ گه گل گهی خار آمدم / گه مست و هوشیار آمدم، دارم هوای عاشقی" ورود به گوشۀ بیات راجه است. بهتر است مثالی برای تشخیص آورده شود که چقدر این بیات راجه شنیدنی و دلنشین است... مثلا بیات راجه در یک بخش باشکوه از پیش درآمد اصفهان ساخته مرحوم مرتضی خان نی داوود (که به عنوان تیتراژ ابتدایی سریال زیبای هزاردستان مرحوم حاتمی توسط مرتضی حنانه تنظیم و استفاده شد)، به گوش می رسد:

پیش درآمد اصفهان مرحوم مرتضی خان نی داوود (تیتراژ سریال هزاردستان)

از آنجا که بر این پیش درآمد کلام نیز نهاده شده (شعر از مرحوم مشیری با صدای علیرضا افتخاری) با عنوان شور عاشقانه... می توان اشاره کرد که بیت " تا که از نگاه تو نور شادی می بارد / دل ز مهربانی ات شور و شادی ها دارد" گوشۀ بیات راجۀ این پیش درآمد است. (اگر دوستان تمایل داشته باشند می توان درمورد دستگاهها و گوشه های موسیقی اصیل و معانی این لغات و تعددشان نیز صحبت کرد تا با تبادل اطلاعات به مفاهیم جدیدتری نیز از این هنر گسترده وارد شویم.)

و دو بیت آخر تصنیف حیرانی؛

ای شاه، درویشت منم، درویش دل ریشت منم / بیگانه و خویشت منم، دارم هوای عاشقی (گوشۀ عشاق خوانده شده)

دیوانۀ رویت منم،آشفتۀ مویت منم /  سرگشتۀ کویت منم، دارم هوای عاشقی (مجددا بیات راجه است)

با مهر.... بانو