زوج فریدون و فرخنده در سریال آوای فاخته

هنرپیشه های اصلی : اکبر زنجانپور و آزیتا حاجیان

در اوایل دهه هفتاد بهمن زرین پور پس از تجربه موفق سریال زیبای عطر گل یاس سریال دیگری را روی آنتن تلویزیون می فرستد بنام آوای فاخته. سریالی گرم و زیبا که در زمان پخش آن هر هفته بیصبرانه منتظر نمایش آن بودم.

آوای فاخته مانند عطر گل یاس قصه روان و زیبایی دارد. ارتباط خانواده ها کاملا ایرانی است. بویژه آنکه او با خارج نمودن دوربین خود از کوچه ها و آپارتمانهای سر به فلک کشیده تهران به شهرهای کویری استان کرمان دست به ریسک بزرگی می زند. تقابل فامیلی و خانوادگی بین خانواده هایی که از یک خون و ریشه هستند اما از لحاظ فرهنگی بواسطه مادیات از یکدیگر فاصله گرفته اند بسیار زیبا به تصویر کشیده می شود.

اما اینجا موضوع مورد بحث خودِ سریال نمی باشد بلکه زوج فریدون و فرخنده می باشد. فریدون و فرخنده در دو خانواده کاملا متفاوت بزرگ شده اند اما دست سرنوشت آنها را عاشق یکدیگر می کند و همان دست بین آنها فراقی طولانی را تحمیل می نماید. حالا پس از سالها آنها دوباره به یکدیگر می رسند اما هر دو شکسته و پیر شده اند.

فریدون و فرخنده زوج بسیار مناسبی برای یکدیگر بودند. تنها چیزی که موازنه بین آنها را بهم می زند فاصله طبقاتی بین خانواده های آنها می باشد. فریدون فرزند یک خان است اما ظاهرا این خانزاده بودن هیچ تاثیری به روی خوی و اخلاقیات او نگذاشته است. بسیار آرام است و نجیب. عصبانی نمی شود و در چهره اش هیچ اثری از یک خانزاده مشاهده نمی گردد. با خشونت بیگانه است. اهل مطالعه است و سیاست و به اعتقادات خود پایبند است و همین اعتقادات باعث کوچ اجباری اش به دیار غربت می گردد.

فرخنده نیز مانند اوست. نمونه بارز یک دختر شهرستانی که تا پای جان به پای همسران خود می مانند. او علیرغم اینکه می داند شوهرش را از دست داده است اما هرگز به فکر ازدواج مجدد نمی افتد و مانند اغلب زنان این دیار تصمیم می گیرد بجای لذت بردن از دنیا و لذائذ آن زندگی خود را وقف بزرگ کردن دو فرزند خردسال خود نماید و تا پایان عمر به شوهر از دست رفته خود وفادار بماند. او نیز آرام است و سر بزیر. خانه دار و مقید به اصول و اعتقادات مذهبی. او برای بزرگ کردن فرزندانش با جان و دل کار می کند و هرگز بفکر امرار معاش از روشهای غیر معمول نمی افتد و حلقه ازدواجش را مانند بسیاری از زنان ایرانی حتی در فقدان همسرش در دست خود حفظ می کند.

با وقوع انقلاب اسلامی و فروپاشی شوروی سابق فریدون تصمیم می گیرد بعد از قریب چهل سال به ایران بازگردد. آنهم در حالیکه همه اعضای خانواده فکر می کردند او مرده است و فراموشش کرده بودند. تقابل بین این دو زوج بسیار دیدنی بود. بویژه آنکه فریدون در دیار غربت مجددا ازدواج کرده بود و از همسرش که مرحوم گردیده حالا یک دختر هم دارد.

ناز کردنها و خجالت کشیدنهای فرخنده از رویارویی مجدد با فریدون کاملا بیانگر یک زن ایرانیست. بویژه آنکه در تقابل اولیه فریدون او را پس از گذشت اینهمه سال نمی شناسد اما فرخنده با اولین نگاه او را می شناسد و این خود بیانگر پایبندی یک زن ایرانی به همسر خود می باشد. فرخنده با در آوردن حلقه خود که بیش از چهل سال در غیاب شوهرش از ان در انگشتش محافظت نموده بود و جا گذشتن آن روی میز گاراژی که فریدون را ملاقات کرده بود توقع و دلگیری خود را به رخ فریدون می کشد و مانند یک دختر 18 ساله از رویارویی و زندگی مجدد با فریدون ناز می کند.

هر مخاطبی با دیدن این سریال سختیها و عذابی که فرخنده در غیاب همسرش برای بزرگ کردن فرزندانش متحمل شده است را درک می کند. بویژه آنکه همه می دانیم با مرگ خان او و فرزندانش می توانستند وارث چه ثروت بالایی شوند اما خواهر فریدون با زیرکی تمام و ابراز فوت فریدون همه را بالا می کشد. شخصا دو اثر قبلی بهمن زرین پور ( رعنا و عطر گل یاس) را قویتر از آوای فاخته می دانم. سکانسها و فلاش بکهای گذشته سیاوش خان (داوود رشیدی )در خصوص دوران کودکی اش و صدای تار و تکرار بیش از اندازه اش روند سریال را کمی کُند نموده بود. یکی از نکات جالب در خصوص این اثر حضور همزمانی سه گوینده (ژاله علو - اکبر زنجانپور و نیکو خردمند)  بعنوان بازیگر در این سریال بود.

همچنین جلال مقامی بعنوان سرپرست گویندگان این سریال ابتکار جالبی بخرج می دهد و در این سریال ترکیبی از صداهای اصلی گویندگان و دوبلورها را بکار می بندد. بعبارتی بیش از پنجاه درصد از هنرپیشه ها بجای خود گویندگی می کنند و برای بقیه هنرپیشگان خودِ جلال مقامی و مرحوم اصغر افضلی و مرحوم عطاالله کاملی و پرویز ربیعی و ..... گویندگی می کنند.از دیگر نکات جالب توجه این سریال 14 قسمتی حضور کامل خانواده زرین پور در این سریال می باشد. بهمن زرین پور بهمراه همسرش مینا جعفر زاده و دخترش (برای اولین بار) در این سریال به ایفای نقش می پردازند. همچنین محمد اصفهانی نیز ترانه زیبایی را در تیتراژ این سریال می خواند که آنروزها هنوز به اشتهار امروز نرسیده بود.

فریدون و فرخنده نمونه بارز یک زوج ماندگار در تلویزیون ایران می باشد که علیرغم آنکه سختیهای بسیاری را متحمل می گردند اما لحظه ای از یاد یکدیگر غافل نبودند و زخم روزگار انها را از پای در نمی آورد.