استودیوهای دوبلاژ تلویزیون:

علاوه بر استودیوهای پراکنده بخش خصوصی و دولتی، در واقع بزرگترین و گسترده ترین استودیوی دوبلاژ کشور، متعلق به تلویزیون است که بنا به طبیعت کارش، نیاز به خوراک بیشتری دارد.از سال 1337 که ((تلویزیون ایران)) (معروف به تلویزیون ((ثابت پاسال)) ) در محل کنونی شبکه دوم سیما (میدان آرژانتین، انتهای خیابان الوند) افتتاح شد، فیلمهای تلویزیونی عمدتا در استودیوهای بخش خصوصی دوبله می شد و حتی گستردگی نیاز تلویزیون باعث شد یک استودیوی دوبلاژ با نام ((تلویزیون فیلم)) افتتاح شود که بتواند سفارشهای آن را جذب کند.

با تاسیس ((سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران)) در سال 1345، واحد دوبلاژ نیز در آن به وجود آمد.این واحد، تنها دارای یک استودیوی صدابرداری در ساختمان تلویزیون (ساختمان فعلی پخش در خیابان جام جم) بود. و بناچار، بیشتر نیازهای تلویزیون از طریق استودیوهای پخش خصوصی تامین می شد.به گفته جلال صفا، - که پس از کنی در اوایل کار تلویزیون، تا سالهای اولیه پس از انقلاب هم مدیر واحد دوبلاژ تلویزیون بود - به دلیل امکانات کم، اوایل فقط هفته ای چهار فیلم در این واحد دوبله می شد.پس از دو سال ساختمانی بزرگتر با دو سالن و امکانات بیشتر در اختیار این واحد قرار گرفت که تولید این واحد را به هفته ای دوازده تا سیزده ساعت افزایش داد.با آماده شدن ساختمان سیزده طبقه تلویزیون در سال 49،واحد دوبلاژ نیز به محل فعلی انتقال یافت و به شش سالن و امکانات مربوطه مجهز شد.بنا به گفته وی (مجله تماشا، شماره 286، پانزدهم آبان 55) در اواسط دهه 50، این واحد در هفته 30 تا 35 ساعت فیلم دوبله می کرد و مقداری هم کار به استودیوهای بخش خصوصی سفارش می داد.بیست مدیر دوبلاژ، 130 گوینده، بیست مدیر فنی و چند مترجم با این واحد همکاری داشتند.با این حال، افزایش مداوم فیلمها و سریالها باعث می شد که تلویزیون، همواره دوبله برخی از فیلمها را به استودیوهای خصوصی بسپارد.سریالها عموما در خود تلویزیون دوبله می شد، همچنین فیلمهایی که در عنوان بندی آن گفته می شد: ((دوبله شده در تلویزیون ملی ایران)).گویندگان و مدیران دوبلاژ تلویزیون، همانهایی بودند که در خارج از تلویزیون نیز کار می کردند و تنها معدودی از آنان، کار خود را فقط در تلویزیون متمرکز کرده بود.

در سالهای پس از انقلاب نیز، همین روال جریان دارد، ضمن آنکه در سال 64 مسئولان تلویزیون تصمیم گرفتند برای آموزش گویندگان جدید، اقدام به برگزاری کلاس دوبله کنند که از میان داوطلبان تعدادی انتخاب، و از میان هنرجویان این کلاسها، تعدادی انگشت شمار در این حرفه باقی ماندند.در طول دهه اخیر، پس از جلال صفا، جواد صغیرا، محمدرضا خالقی، محمدابراهیم سلطانی فر، عبدالمجید آهنگری و مهدی خوشنویس مدیر واحد دوبلاژ تلویزیون بوده اند و اینک عبدالمجید حسینی زاد این سمت را دارد.ناگفته نماند که شبکه دوم، واحد دوبلاژ مستقلی دارد که طبعا نسبت به شبکه اول کوچکتر است و کماکان همان گویندگان و مدیران دوبلاژی که با واحد دوبلاژ شبکه اول و استودیوهای دیگر دولتی و خصوصی همکاری دارند، فیلمها و سریالهای دیگر این شبکه را نیز دوبله می کنند.البته امکانات دوبله این شبکه، محدود به دو سالن ویژه ویدئو و فیلم 16 میلیمتری است و فیلمهای 35 میلیمتری آن در شبکه اول دوبله می شود.مدیر واحد دوبلاژ شبکه دوم، حسن بزرگی است.

منبع: ماهنامه سینمایی فیلم (145) ویژه پنجاه سال ((دوبله به فارسی))