کتاب  سینما و مردم نوشته مرحوم فرخ غفاری حاوی نکات جالبی در خصوص سینمای غرب ( و به تبع آن سینمای وطنی ما) است. فرخ غفاری از آن دست منتقدان سینمائی بود که به واقع یک سینماشناس بزرگ و یک محقق به تمام معنا در این زمینه بود. او کسی بود که فیلمخانه ملی ایران را تاسیس کرد که امروزه بزرگترین آرشیو ملی سینمائی در ایران است. او اولین کسی است که اسناد و مدارک سینمای ایران را جمع آوری کرد که بعدها کسانی چون مسعود مهرابی و جمال امید براساس آنها کتابهای تحلیلی خود را از این سینما نوشتند. از اولین و بهترین منتقدان فیلم در ایران و حتی جهان بود که نقدهایش در فرانسه آنچنان فوق العاده بود که مورد توجه هانری لانگلوآ (سینماشناس برجسته سینمای فرانسه) قرار گرفت چنانکه لانگلوآ وی را دبیر اجرائی فدراسیون بین المللی آرشیو فیلم (به مدت 5 سال) کرد. او در اواخر دهه 20 هجری به ایران بازگشت . بازگشت او با تاثیرپذیری از جنبش چپ فرانسه (روحیات مارکسیستی) بود.به همین جهت نوشته های غفاری در اوایل ورودش به ایران عمدتا تند و با نام مستعار (م.مبارک و همینطور آذرگون) چاپ میشد. کتاب سینما و مردم در این دوره نوشته شد و اگرچه امروزه یک کتاب خیلی ساده به نظر میرسد اما در آنزمان یک پدیده سینمائی درخصوص نقد و سینما شناسی محسوب میشد.

فرخ غفاری دو فیلم با عنوان جنوب شهر و شب قوزی ساخت که هردو از بهترین فیلمهای متفاوت سینمای ایران در دوره ای هستند که ابتذال و هجو در سینما چیز دیگری برای عرضه نداشت. او که بعدها در مجله های ستاره سینما و فیلم و زندگی قلم میزد (در کنار منتقد سخت گیری چون هوشنگ کاووسی) به سینمای مبتذل فیلمفارسی می تاخت. جنوب شهر پس از سه روز نمایش (به دلیل لحن انتقادی اجتماعی اش) توقیف شد و 4 سال بعد پس از جرح و تعدیل فراوان با عنوان رقابت در شهر و بدون نام غفاری در عنوان بندی فیلم به نمایش درآمد. شب قوزی هم که براساس یک داستان از هزار و یک شب ساخته شده بود یک فیلم کمدی تراژیک بود که با مضامین خاص خودش بعدها  به موج نوی سینمای ایران معروف شد. غفاری فیلم دیگری نیز با عنوان زنبورک ساخت که آنهم ملهم از ادبیات و فرهنگ ایرانی است.

غفاری حتی به بازیگری هم علاقه داشت و بعنوان مثال در صمد و فولاد زره دیو ، شب قوزی ، اوکی مستر (سیندرلا) و همینطور در چند فیلم کوتاه در فرانسه و تعدادی نمایشنامه بازی داشت.

او بعدها بعنوان مدیر در تلویزیون ، جشنواره های فرهنگی(مانند جشنواره شیراز ، دانشکده تلویزیون و ... منسوب شد... و پس از انقلاب از ایران مهاجرت کرد و بعنوان یک محقق در فرانسه سکنی گزید. جالب اینکه پس از انقلاب همواره سعی شد نامی از او برده نشود. از کسانی مثل فریدون رهنما ، ابراهیم گلستان و حتی جلال مقدم که کم و بیش (بخاطر نوع نگاه به سینما) شبیه غفاری بودند چه یادها که در رسانه ها نشد اما هرگز از غفاری آنچنانکه لایقش بود اسمی به میان نیامد.

غفاری در 85 سالگی در سال 1385 در فرانسه درگذشت و در کنار هانری لانگلوآ در پاریس بخاک سپرده شد. به شخصه عاشق تحلیلهای غفاری در برنامه فانوس خیال بودم که در دهه 70 با تهیه کنندگی شاهرخ گلستان از بی بی C پخش میشد و یک بخش از این برنامه مربوط به دوبله میشد که غفاری پای محمد علی زرندی (گوینده و مدیر دوبله ) را به این برنامه کشاند. وی در سایر بخشها از برجسته ترین عوامل سینمای ایران در این برنامه استفاده کرد. از جمال زاده (نویسنده) تا بهروز وثوقی. از دکتر کاووسی تا پرویز صیاد. بخش سانسور در سینمای ایران در این برنامه یکی از بی نظیرتون نحلیلها در تاریخ سینمای ایران است .

همسر فرخ غفاری خانم مهشید امیرشاهی بود که در حال حاضر هم در قید حیات است. وی یکی از برجسته ترین طنزپردازان ، نویسندگان ، مترجمین ، روزنامه نگاران ، مجریان رادیو است که ذکر فعالیتهایش مثنوی 70 من (همچون خود غفاری) می طلبد.

هدفم از این مقدمه ذکر بخشی از کتاب سینما و مردم بود و یادی از این محقق و سینماشناس توانمند

... قصد تهیه کنندگان فیلمهای آمریکائی اینست که بر حقیقت نقاب زنند و مسائل واقعی را به اشکال مختلف لباس بپوشانند. برای این منظور قواعد مقدسی موجود است که باید رژیستورها از آن پیروزی نمایند. ما چند دستور را که برای عوام فریبی تهیه شده است در اینجا خلاصه می نمائیم:

1- در فیلمهای مربوطه ، در پرورش کودکان سرسخت ، همیشه مدیر مدرسه مسئول پیشامدهای ناگوار می باشد. پس برای تربیت جوانان و بهبود کلیه امور در این قسمت ، کافیست که مدیر را عوض کرد

2- اگر دو خواهر عاشق مرد معینی باشند ، اجبارا یکی از خواهرها باید خوب و مهربان دربیاید و دیگری ستمگر و بدجنس

3- وقتیکه رادیو را باز میکنند ، فورا باید صدای گوینده ی اخبار مهم مربوط به جریان فیلم بلند شود.

4- هنرمند حتما باید مردی فقیر و بدبخت باشد

5- هروقت زنی بدون علت روشنی بیهوش میشود باید فهمید که این زن آبستن است. اما شکم او هیچگاه برآمدگی نخواهد داشت. تا دقیقه ی زایمان وی مانند زنان عادی با شکم زیبا و معمولی راه برود

6- گربه ی سیاه ، مه ، مرداب و رعد و برق علائم مشخص فیلم مخوف و اسرارآمیز است.

7- خون ، پستان ، ران ، میزقمار ، کاباره ، شلیک هفت تیر ، زد و خورد و بوسه باران در پایان کار از عوامل موفقیت فیلم است.

8- بخشش و عفو یک محکوم بیگناه ، همیشه دقیقه آخر ، موقعی که میخواهند او را اعدام کنند میرسد.

9- اشخاصی که به خدا معتقد نیستند حتما باید تیپ های خطرناک اجتماعی و تبه کاران باشند.

10- متمولین و ارباب صنایع ، اشخاص پولداری هستند که سیگار بزرگ می کشند و ویسکی مینوشند و فقط از میلیونها دلار سخن میگویند.

11- وقتی یکی از ارباب صنایع ورشکست میشود ، اولا با تلفن های متعدد روی میزکار خود به اینور و آنورمخابره میکند. بعدامقدار زیادی روزنامه میخواند و صفحه ها را روی زمین می پراکند و عاقبت با کمال وحشتزدگی از کشوی میزخود هفت تیری درمی آورد و انتحار میکند.

12- عشقبازی در سینما مطابق قواعد زیبائی شناسی است. زنان همیشه عاشق مردانی میشوند که دست کم 10 سانتیمتر از آنها بلندتر باشند.

13- هنرمندان همیشه ذوق و سلیقه زیادی دارند. آنها مردان نابغه ای می باشند که دارای احساسات هنری و عاشقانه شدیدی هستند

14- کودکان جدیدالولاده و اطفال شیرخوار که مدتی نیست بدنیا آمده اند شکل بچه های 6 ماهه را دارند. سرشان مو دراورده و مدتی است که رشد کرده اند.

15- سل ، تب های شدید ، ضعف و چند بیماری دیگر تنها ناخوشیهائی هستند که در فیلمها دیده میشوند. آبله ، سرخک و مرض های زشت دیگر را هیچوقت در تصاویر متحرک نشان نمیدهند.

16- نجبا و اشراف دارای حرکات و ژست های بسیار زیبا هستند اما کمتر میان خود صحبت های جدی میکنند و اگرهم گفتگویی را آغاز نمایند اتفاق ناگواری می افتد که باعث قطع این مذاکره میگردد.

17- دختران داهاتی همیشه خوشگل اند، زیر ابرویشان برداشته و ناخنهای خود را رنگ میکنند. هم آوازه خوان و هم رقاصه خوبی هستند.

18- وقتی دو نفر عاشق میشوند باید روی ایوانی بروند ، از دور نغمه موزیکی بگوش برسد و ماه هم فورا در آسمان پیدا شود.

19- در موقع مرگ و سخت ترین مواقع سکرات ،آدمهای نیمه مرده دهان می گشایند و اعترافاتی میکنند و سخنانی میگویند

20- توطئه چی ها (انقلابیون) ، دزدان و آنارشیستها همیشه در زیرزمینهای پست و تاریک دور هم جمع میشوند.

21- صاحب منصبان همیشه رقص بلد هستند. بیشتر اوقات آنها صرف رقص والس میشود. مواقع دیگر یا سوار بر اسب هستند یا به سان سپاه میپردازند.

22- در قهوه خانه ها و رستورانها و کاباره ها نیز همیشه یک جای خالی موجود است که قهرمان داستان و معشوق او بتوانند بنشینند.

23- اسکناس هیچوقت خرد نمیشود. وقتی به کسی پول میدهند هیچوقت منتظر پس دادن پولشان نیستند. وقتی قهرمان داستان در رستوران پول میدهد همیشه صحیح است و حساب کم و زیاد ندارد.

24- کسانی که صبح از خواب بیدار میشوند دارای چهره روشن و زلفهای مرتب و لبهای قرمز هستند.

25- هروقت حادثه ناگواری یا اتفاقی میخواهد بیفتد بایستی قدری قبلا مردم را حاضر کرد. هیچوقت مانند زندگی حقیقی پیشامدی ، سریع اتفاق نمی افتد.

26- جامه دان های قهرمانان داستان گرچه بزرگ بنظر می آید اما خیلی سبک است و هرکس به آسانی میتواند آنرا تکان دهد.

و ....