ساکنان مناطق غربی و بخش هایی از مرکز ایران با نام این قوم آشناترند. لک قومی بزرگ است که گروه های بزرگی از این قوم در لرستان، ایلام، کرمانشاهان، خوزستان، همدان، مرکزی و قم و استان های دیگر ایران ساکنند. اما خاستگاه این قوم کجاست؟

بسیاری از کسانی که این قوم را می شناسد و حتی بعضاً خود مردمان این قوم، لک را اختلاطی از اقوام کرد و لر و بیشتر نزدیک به قوم لر می دانند.

قبل از پاسخ خودم به سؤال فوق توضیحی می دهم.

سال ها پیش در دورۀ دانشجویی که در خوابگاه دانشجویان ساکن بودم، دوستان کرد و لر زیادی داشتم. یکی از دوستان لر ما از اهالی ملایر، وقتی رفقای کرد(حتی کردهای شمال کردستان و آذربایجان) به زبان خودشان با هم صحبت می کردند، متوجه صحبت هایشان می شد و خود نیز از این امر متعجب بود چرا که اصلاً زبان کردی نمی دانست. من که همیشه به تاریخ اقوام علاقمند بودم، آن زمان اینگونه استدلال می کردم که شاید چون هموطنان کرد و لر ما به زبانهای باستانی ایران صحبت می کنند، این دوست لر، زبان کردی را درک می کند اما مشکل این جا بود که رفقای مثلاً خرم آبادی ما به سختی متوجه زبان کردی می شدند و از لحاظ محتوایی چیز چندانی بیش از آنچه که یک فارس متوجه می شود، از زبان کردی نمی فهمیدند. این مسأله در ذهن من بود تا اینکه یک شب در یک برنامۀ رادیویی، محققی از قوم لک و اهل الشتر لرستان که نامش را متأسفانه از یاد برده ام، پاسخ مرا داد. وی گفت:

"در زمان شاه عباس صفوی، وی حاکمی برای منطقۀ لرستان منصوب می کند، امّا از آنجا که لرستان منطقه ای صعب العبور برای غریبه ها و قدرتمند به لحاظ سکونت تنها یک قوم واحد در آن بود، شاه تصمیم می گیرد که تعداد زیادی از مردم کرد ساکن در کردستان عراق امروزی را که آن زمان تحت سیطرۀ حکومت ایران بود برای شکستن انحصار قومیّتی و دفاع از حاکم منصوبش به لرستان کوچ دهد. لذا صدهزار خانوار را که شاید حدود 700،000 زن و مرد می شده به لرستان کوچ می دهد. لک در زبان های قدیمی ایران و سانسکریت به معنی صدهزار است و شاهد آن از فرهنگ عمید"در او نه سایر ماند و نه طایر از بر خاک / دو لک ز لشکر او شد به ‌زیر خاک نهان (عنصری: ۲۵۴)"

در ادوار بعدی و با ازدیاد جمعیّت این قوم و تحت فشار حکومت های افشار و قاجار و... این قوم به مناطق دیگر هم کوچ می کنند."

این محقق زبان لکی را زبانی جدای از فارسی و لهجه ای از کردی اما لری را لهجه ای کهن از پارسی می دانست.