شنیدن ترانه بسیار زیبای آقای شارل آزناوور با نام Une Vie D’amour مرا بر آن داشت اطلاعاتی درباره این آهنگ دل انگیز از اینترنت بجویم واین تحقیق مرا رساند به فیلمی که دیشب دانلود کردم و امروز مشتاقانه به تماشای آن نشستم واینک برای شماعزیزانم بازگویی میکنم:

فیلمی کلاسیک از سینمای روسیه با شرکت آلن دلون و با عنوان تهران 43 !... قبل از شروع بگویم متاسفانه من علاقه ای به فیلمهای روسی ندارم ولی نام تهران و بازی آلن دلون  اشتیاقم را به دیدن فیلمی بازبان روسی و زیرنویس انگلیسی (نسخه دوبله اش وجود دارد ) افزون نمود:

تهران-۴۳           Tegeran-43 / Teheran 43

کارگردان: الکساندر آلوف – ولادیمیر ناموف

فیلمنامه: میخائیل شاتروف – الکساندر آلوف – ولادیمیر ناموف

فیلمبردار: والنتین ژلزنیاکوف

موزیک: ژرژ گاروارنز – مویسی واین برگ

بازیگران: کورد یورگنز - ناتالیا بلوخ واستی کووا – کلود جید – آلبرت فیلوزوف – ایگور کوشتولفسکی - آلن دلون – آرمن دژیگارخانیان

۱۹۸۱ شوروی/فرانسه/سوئیس/اسپانیا – ۱۵۰ دقیقه

فیلم روسی-فرانسوی تهران 43 که در آمریکا با نام "تلاش برای کشتن..." نیز به نمایش درآمد از سوژه پراهمیت کنفرانس سران سه قدرت جبهه متفقین چرچیل ،روزولت واستالین الهام گرفته شده ولی جریان بیشتر به حواشی کنفرانس میپردازد و مروری اجمالی به نقشه های جاسوسی وضدجاسوسی کشورهای درگیر در دوجبهه جنگ جهانی دوم دارد.

آغاز فیلم از 1980 در پاریس فروش اسنادی مربوط به جنگ جهانی دوم با امضای هیتلردر رابطه با ترور سران متفقین در کنفرانس تهران در سال 1943 میباشد.فروشنده اسناد لگرین (کورد یورگنز)در واقع واسطه ای است که از جانب ماکس بوچلر(آرمن دژیگارخانیان) تروریستی که از طرف افسر رده بالای نازی شِمِر(آلبرت فیلوزوف) در آن زمان این وظیفه را عهده دار شده بود-حراج را شروع میکند ولی سارقین مسلح حمله واقدام به کشتار میکنند بوچلر با اسنادش فرار میکند.بازرس روشه (آلن دلون) که مامور تحقیق در این باره شده از بازجویی اولیه لگرین سرنخی نمی یابد.

شِمِر بعلت طراحی این نقشه ودیگر جنایات جنگی از خاتمه جنگ  تا کنون در زندان است و سعی دارد بهر طریق رهایی یافته اسناد وشواهد ماجرا را ازبین ببرد.آندره بوردین (کوشتولفسکی) که در آن زمان جاسوس روسیه در ایران بود وبا تلاش او نقشه ماکس در ترور سران ناموفق ماند،واینک پروفسور است مامور خرید اسناد از جانب دولت روسیه شده به پاریس میرود.

 در ضمن سفر ،خاطرات آندره از حوادث تهران 43 برایش زنده میشود...

ماکس برای آمدن مخفیانه به تهران وترور سران نقشه ماهرانه ای میکشد میلیونر مسن ایرانی داریوش رادر سوئد به قتل رسانده باهمدستی وکیلش با تیتر جعلی مامور دولتی سوئد همراه جنازه وکیل و خانم مترجمی بانام ماری لونی (ناتالیا بلوخ واستیکووا) وارد تهران میشوند.

دولت روسیه از این نقشه خبردار شده و آندره بوردین را مامور تحقیق وکشتن ماکس میکند.آندره که همسفر هوایی ماری به سمت تهران نیز میشود رفته رفته درتهران به ماری دل میبازد.

آندره ضمن خنثی کردن نقشه ترور ،ماری را که آلمانهابعلت آگاهی از جریانات سعی در کشتنش دارند فراری میدهد.ماکس هم در خفا روانه فرانسه میشود... حالا پس از 4 دهه آندره ضمن انجام ماموریت جدیدش سعی در یافتن ماری ونجات عشق دیرینه اش از خطر مرگ دارد چراکه شِمِر در جریان یک گروگانگیری وهواپیماربایی عواملش با گروگانها مبادله و آزاد است وحالا میخواهد تمام مدارک وشواهد را من جمله ماری و ماکس ازبین ببرد...

 بازرس روشه در خلال تحقیقاتش درباره ماکس واسناد،به ماجرای تهران 43 ونفرات دخیل در آن آگاهی می یابد.حضور دختر ماری(ناتالیا بلوخ واستیکووا) که بسیار شبیه مادرش است وپیگیری او برای نجات جان مادرش این دو رابه هم مرتبط و وابسته میکند.

در اواخر فیلم بازرس روشه برای نجات دختر جلوی شلیک کنندگان قرار گرفته ضمن کشتن آنان خودش هم مورد اصابت چند تیر قرار میگیردو راهی بیمارستان میشود.ازطرفی آندره با واسطه دختر ماری موفق به ملاقات ماری میشودودرحالیکه دیدار ایندو عواطف گذشته شان را شعله ور نموده سانحه دراماتیک قتل دلخراش ماری در کابین تلفن بعلت تصادم یک کامیون دربرابر چشمان آندره بسیارمتاثر کننده است...ماکس فراری توسط زن فرانسوی جوانی (کلود جید)پناه داده شده کم کم به زن که در واقع عامل شمر است دلبسته شده وجای اسناد را لو میدهد.

شمر به اسناد دست می یابد و ماکس را میکشد.آندره این بار اندوگین وناموفق  در هواپیما  به کشورش رهسپار میشود سکانس پایانی فیلم با لبخند درخشان دخترک کوچکی در کابین که  سیمای ماری را تداعی میکند وتبسم آندره در پاسخ به او در هواپیمای در حال فرود ، نیز تماشایی است.

بدنیست بدانیم پروژه تهران 43 ابتدا قرار بود در تهران فیلمبرداری شود حتی حضور هنرپیشگان ایرانی نظیر بهروز وثوقی وناصر ملک مطیعی نیزدر آن قطعی شده بود.آلن دلون که جزو تهیه کنندگان فیلم نیز بود بسیار علاقه داشت فیلم در ایران تهیه شود ولی با وقوع انقلاب اسلامی وناچار سکانسهای تهران در آذربایجان فیلبرداری گردید وبسیار کوشیدند لوکیشن ها با اصل خود در تهران دهه 40 همسان گردد. تهران 43 فیلمی از سینمای روسیه جهت رقابت با محصولات غربی زمانه خودش بود که با چاشنی رابطه عاشقانه بین آندره وماری و نیز بازرس و دختر ماری جذابتر نیز شده بود.فیلم نسبت به وقایع تاریخی وفادار ماند وتا این زمان تنها فیلمی است که سوژه اش در رابطه با کنفرانس تهران 1943 میباشد.تهران 43 به عنوان برترین فیلم سال 1981 در روسیه شناخته وجایزه طلایی آن سال را از جشنواره فیلم مسکو گرفت.البته علیرغم محبوبیتش در روسیه در باکس آفیس توفیق چندانی نیافت...

یک نقطه قوت فیلم ساند ترک اصلی آن ترانه شنیدنی وماندگار Une Vie D’amour است که مختص تهران 43 ساخته و توسط شارل آزناوور اجرا شدکلیپ این ترانه که حاکی از فجایع دوران جنگ و عشقهای ناکام مربوطه است درفیلم بسیار قوی و زیباست.

خوب،بهرحال بنظرم گرچه دراین فیلم روسی نه عملا از تهران اثری بود و نه آقای آلن دلون حضور زیادی در سکانسها داشت اما بسیار برایم زیبا وجذاب بود. این فیلم ارزش یک وحتی چندبار دیدن را قطعا دارد مخصوصا اگر بتوان نسخه دوبله آن را یافت... در فیلم "تهران 43" تمامی سوژه های مهم برای مخاطب همچون ماجراجویی مخفیانه و جاسوسی، جست و گریز، اسلحه کشی و البته عشق نیز وجود دارد. با این تفاسیر، این تنها یک فیلم بوده است.

اما تا اینجا آمدیم بهتر است مروری تاریخی بر کنفرانس سران متفقین در تهران داشته باشیم .

 در ششم آذر ماه سال 1322و در میانۀ جنگ دوم جهانی، کنفرانس چهار روزۀ رهبران سه کشور عضو متفقین یعنی فرانکلین روزولت رییس‌جمهوری وقت امریکا، وینستون چرچیل نخست‌وزیر وقت انگلیس و ژوزف استالین رییس وقت اتحاد جماهیر شوروی، در تهران آغاز به کار کرد.سران متفقین در این کنفرانس که در سفارت شوروی در تهران برگزار شد، درباره طرح عملیات نهایی برای درهم شکستن نیروی مقاومت آلمانی‌ها توافق کردند.

 این عکس چرچیل، روزولت و استالین در ایوان سفارت اتحاد جماهیر شوروی در تهران، از معروفترین تصاویر تاریخ معاصر ایران و جنگ دوم جهانی است.

حقیقت چه بوده است؟

سیستم جاسوسی و اطلاعاتی آلمان از طریق کدخوانی مدارک محرمانه ی نیروی دریایی ایالات متحده، از قرار ملاقات میان استالین، روزولت و چرچیل در تهران باخبر شد. بدین ترتیب به دستور مستقیم هیتلر، عملیاتی با نام "عملیات پرش بلند" برنامه ریزی شد. در این عملیات، گروهی از نیروهای مخرب هیتلر باید در روز تولد چرچیل در 30 نوامبر وارد تهران می شدند و رهبران این 3 کشور را ترور می کردند. در پاییز 1943 میلادی گروهی متشکل از 6 مامور ویژه ی آلمانی برای هدایت و کنترل شبکه ی اطلاعاتی نازی ها در ایران، وارد تهران شدند.ولی نیروهای شوروی از ورود این افراد و اهداف آنها باخبر شده و از تمامی توان خود برای یافتن این گروه استفاده نمودند. بدین ترتیب تعقیب این مامورین نازی آغاز شده و صحبت های آنها با برخی از مقامات ارتشی ایران و حتی مکالمات آنها با برلین نیز آشکار و رمزگشایی شد. مدتی بعد، اعضای جاسوسی نازی ها و همدستانشان بازداشت شده و عملیات "پرش بلند" نیز شکست خورد.

رهبران شوروی، انگلیس و آمریکا جان خود را مدیون چه کسی هستند؟

        پاسخ این سوال پس از مدتها کاوش و جستجو در مدارک محرمانه،اخیرا آشکار شد.  برنامه ریزی های دقیق نازی ها توسط گروهی به رهبری جوانی 19 ساله با نام "گوورک وارتانیان" با شکست مواجه شد. پدر گوورک "آندری وارتانیان" مدیر یک کارگاه شیرنی پزی در تهران و همچنین از اعضای ثابت سرویس ویژه ی شوروی بوده است. گوورک در سن 16 سالگی پدرش را هم در زمینه ی تجاری و فروش و هم در زمینه ی آنالیز اطلاعاتی کمک می نمود. گوورک توانست با 7 تن از نزدیکان قابل اعتماد و دوستار شوروی، گروهی اطلاعاتی-امنیتی را برپا نماید. از سال 1940 میلادی، این گروه بسیاری از جاسوسان آلمانی ساکن تهران را ردیابی ودر طول 2 سال، نزدیک به 400 شهروند ایرانی را که به نحوی با ارتش هیتلر همکاری می کردندشناسایی نمودند.آنها به ساکنین ویلای کوچکی در نزدیکی سفارتخانه های انگلیس و شوروی مشکوک واقدام به شنود سخنان تلفنی صاحبان ویلا با برلین کردندواینگونه ماجرای ترور لو رفت ونقشه هیتلر بر آب شد.گوورک وارتانیان تا سال 1951 میلای در ایران زندگی کرد و در همین مدت نیز با همسرش "گوهر" آشنا شد. از اواخر دهه ی 1950 میلادی، گوورک و گوهر وارتانیان به عنوان جاسوسان امنیتی مخفی و غیر رسمی شوروی، فعالیت خود را آغاز نمودند. آنها با نام های گوناگون برای انجام عملیات های مهم در دهها کشور مختلف به نیمی از دنیا سفر کرده و هیچ کدام از عملیات آنها با شکست مواجه نشد...

سرانجام در سال 2007 میلادی، نام های اصلی گوهر و گوورک فاش شد. در همان سال بود که خانم "سلیا ساندیس" نوه ی ویستون چرچیل، نخست وزیر انگلیس با این 2 نفر ملاقات نمود. خانم سلیا سالها بود که آرزو داشت دستان کسی که روزی جان پدربزرگش را نجات داده بود را بفشارد.

لازم به ذکر است فیلم مستندی برپایه فیلم سینمایی تهران 43 توسط دفتر روابط عمومی اداره اطلاعات خارجی روسیه با عنوان " تاریخ حقیقی: تهران 43" تهیه و عرضه شده که درآن به وقایع تاریخی سال 1943 از زبان خود این دو جاسوس کهنه کار اشاره می شود.

 منابع: ویکی پدیای انگلیسی وپارسی و سایت IMBD

http://iranian.com/DariusKadivar/2003/Ap...http://iranian.com/DariusKadivar/2003/April/Tehra

 http://persian.ruvr.ru/2013_08_22/120018752/

http://pe.rian.ru/society/20110124/128515341.html

 http://filmdatabase.blogfa.com/post/517