در امواج سند

به مغرب ، سینه مالان قرص خورشید       نهان می گشت پشت کوهساران

فرو می ریخت گردی زعفران رنــگ        به روی نیزه ها و نــیزه داران

ز هر سو بر سواری غلط می خورد         تن سنگین اســــــــبی تیر خورده

به زیر باره مـــــــــــــی نالید از درد         ســــــــــــــوار زخمدار نیم مرده

ز سم اسب می چرخید بر خــــــــاک        به سان گوی خون آلود، ســـرها

ز برق تیغ می افتاد در دشـــــــــــت         پـیـاپـی دسـتــــها دور از سپرها

مـیـان گــردهـای تـیــره چــون مــیغ       زبــانــهــای ســنـانـها برق می زد

لــب شــمــشــیــرهــای زنـدگی سوز       سـران را بوسه ها بر فرق می زد

نـهـان مـی گـشت روی روشن روز        بـه زیـر دامـن شـب در سـیــاهـی

درآن تـاریـک شـب می گشت پنهان        فـروغ خـرگـــــــه خوارزمشـاهی

دل خـوارزمـشـه یـک لــمحه لرزید        کـه دیــد آن آفــــتاب بخت ، خفته

ز دســـــــــت تـرکـتــــازیــهای ایام        به آبـسکون شهی بی تخت ، خفته

اگــر یک لحـظـه امشب دیـر جنـبـد        سـپـیـده دم جـهـان در خون نشیند

به آتـشـهـای تـرک و خـون تـازیک        ز رود سـنـد تـا جـیـحـون نـشـیند

بـه خـونـاب شـفـق در دامـــن شـام         بـه خـون آلـوده ایـران کهــن دید

در آن دریای خون،در قرص خورشید    غـروب آفــتــاب خــویــشـتـن دید

بــه پــشــت پــرده شـب دیـد پــنهان        زنـی چـون آفـتـاب عـالـم افروز

اســیــر دسـت غـولان گـشـته فـردا        چـو مهـر آید برون از پرده روز

به چـشـمش مـاده آهـویی گذر کرد        اسیر و خسته و افتان و خیــزان

پــریـشـان حـال، آهـو بچه ای چند        سوی مادردوان وز وی گریزان

چه انـدیـشـید آن دم ، کـس ندانست        که مژگانش به خون دیده تر شد

چــو آتـش در ســپـاه دشـمـن افـتاد        ز آتـش هـم کمی سوزنده تر شد

زبــان نـیـزه اش در یـاد خـوارزم         زبـان آتـشـی در دشـمن انداخت

خـم تـیـغـش به یاد ابـروی دوسـت         به هر جنبش سری بر دامن انداخت

چو لخـتی در سپاه دشمنان ریخت         از آن شمشیر سوزان ، آتش تیز

خروش از لشکر انـبـوه برخاست         کـه از ایـن آتـش سـوزنـده پرهیز

در آن بـاران تـیـر و بـرق پــولاد         میـان شــام رسـتـاخیـز می گشت

درآن دریای خون در دشت تاریک        به دنبال سر «چنگیز» می گشت

بــــدان شـمـشـیـر تیز عافیت سوز         در آن انبوه ، کار مرگ می کرد

ولی چندان که برگ از شاخه می ریخت  دو چندان می شکفت و برگ می کرد

سـرانـجــام آن دو بازوی هـنرمـند         ز کشتن خسته شد و وز کار واماند

چو آگه شد که دشمن خیمه اش جست      پـشـیـمـان شـد کـه لختی ناروا ماند

عـنـان بـادپـای خـسـتـه پـیـچـیــد         چــو بـرق و بـاد ، زّی خـرگـه آمد

دوید از خیمه، خورشیدی به صحرا     کـه گـفـتـنـدش سـواران : شـاه آمـد

 

میــان مـوج مـی رقـصـیــد در آب         به رقص مرگ، اخترهای انبوه

به رود سـنـد مـی غـلـتـیـد بـر هـم         ز امواج گران کوه از پی کوه

خروشان ، ژرف ، بی پهنا ، کف آلود         دل شب می درید و پیش می رفت

از ایـن سـّد روان در دیـده شـــــــــــاه         زهر موجی هزاران نیش می رفت

نــهـاده دسـت بر گـیـسـوی آن ســـرو         بر ایـن دریـای غـم نظاره می کرد

بـدو مـی گفـت اگـر زنـجـیـر بـــودی         تـرا شـمـشـیرم امشب پاره می کرد

گرت سنـگیـن دلی ، ای نرم دل آب!         رسـیـد آنـجـا کـه بـر من راه بـندی

بـتـــرس آخـر ز نـفـریـنـهـای ایــــام         که ره بر این زن چون ماه بــــندی!

ز رخـسـارش فرو می ریخت اشکی         بـنــای زنـدگـی بــرآب مـــــی دیـد

در آن سـیـمـاب گـون امـواج لـرزان         خـیـال تـازه ای در خـواب مـی دید

اگر امـــشـب زنـان و کـودکـــان را         ز بــیــم نــام بـد در آب ریـــــــــزم

چــــــــو فردا جنگ بر کامم نگردید         تــــــــــــــــوانم کز ره دریا گریزم

به یــــاری خواهم از آن سوی دریا         ســـــــــوارانی زره پوش و کمانگیر

دمار از جان این غولان کشم سخت         بـــــــــسوزم خانمانهاشان به شمشیر

شبـــــــــــی آمد که می باید فدا کرد         بـــــــه راه مملکت فرزند و زن را

بــــــــه پیش دشمنان استاد و جنگید        رهــــــــــاند از بند اهریمن وطن را

در این اندیشه ها می سوخت چون شمع        کــــــه گرد آلود پیدا شد سواری

بـــــــــــه پیش پادشه افتاد بر خاک         شـــــــــهنشه گفت : آمد ؟ گفت آری

پس آنگه کودکان را یک به یک خواست    نــــــگاهی خشم آگین در هوا کرد

به آب دیده اول دادشان غســـــــــــل             سپس در دامن دریا رها کرد !

بگیـــــــــر ای موج سنگین کف آلود         ز هم وا کن دهان خشم ، وا کن

بخور ای اژدهای زندگی خوار         دوا کن درد بی درمان ، دوا کن

زنان چون کودکان در آب دیدند        چو موی خویشتن در تاب رفتند

وز آن درد گران ، بی گفته شاه        چو مـــــاهی در دهان آب رفتند

شـــــهـنــشه لمحه ای بر آبها دید        شــکــنج گــیــسوان تــاب داده

چه کرد از آن سپس ، تاریخ داند        بــه دنـــــــــبال گل برآب داده!

شبـی را تا شبی با لشکری خرد         ز تن ها سر ، ز سر ها خود افکند

چو لشکر گرد بر گردش گرفتند         چــــو کشــتی بــادپا در رود افکند!

چو بگذشت از پس آن جنگ دشوار         از آن دریــــای بی پایاب آسان

به فرزندان و یاران گفت چــــــنگیز        که گر فرزند باید ، باید این سان!

بلی ، آنـــان کــه از ایـن پیش بودند       چنیــــــن بستند راه ترک و تازی

از آن این داستان گفتم که امـــــروز      بـــــــدانی قدر و بر هیچش نبازی

به پاس هر وجب خاکی از این ملک     چه بسیاراست ، آن سر ها که رفته !

ز مستی بر سر هر قطعه زین خاک     خــــــدا داند چه افسر ها  که  رفته !

                                                                                                      مهدی حمیدی