سروده زیبایی از عرفی شیرازی ...

چه شب است یا رب امشب که زپی سحر ندارد
 
                                          من و این همه دعاها که یکی اثر ندارد

همه زهر داده پیکان خورم و رطب شمارم
 
                                          چه کنم که نخل حرمان به ازین اثر ندارد

تو بکش بکش به خنجر بنگر به جان عاشق

                                           که به غیر عشقبازی گنه دگر ندارد

غلط آنکه گویند به دل ره است دل را
 
                                           دل من زغصه خون شد دل تو خبر ندارد

دم آخر است عرفی به رخش نظاره ای کن

                                           که امید بازگشتن کس ازین سفر ندارد

و اندر احوالات شاعر :

عرفی شیرازی، جمال‏الدین محمد

( ملیت: ایرانی قرن:10)
(999 -963 ق)، شاعر، متخلص به عرفى. در شیراز به دنیا آمد و در زادگاهش به تحصیل علم و دانش پرداخته، و به قدر توان در موسیقى و خط نسخ مهارت بدست آورد. از جوانى به سرودن شعر تمایل داشت، دیرى نپایید كه در شیراز شهرت یافت و به محافل ادبى آن شهر، چون محفل ادبى كه در دكان طراحى میرمحمود طرحى شیرازى برگزار مى‏شد، راه پیدا كرد و در آنجا با شاعرانى چون غیرتى شیرازى، عارف لاهیجى، قیدى شیرازى، تقیاى شوشترى و تقى‏الدین اوحدى بلیانى آشنایى یافت. در اوان جوانى از راه دریا به هندوستان مهاجرت كرد و با فیضى دكنى برخورد كرد و مصاحبت وى را اختیار نمود و سپس توسط وى با حكیم مسیح‏الدین ابوالفتح گیلانى آشنا شد و در قصیده‏اى مدح او را گفت. ابوالفتح گیلانى نیز او را به عبدالرحیم خانخانان، سهپسالار ادب‏پرور جلال‏الدین اكبرشاه، معرفى كرد و از آنجا در سلك مداحان ویژه‏ى اكبرشاه در لاهور درآمد. عرفى همچنان در لاهور به سر برد تا درگذشت. پس از چندى پیكرش را به نجف منتقل كردند. شهرت او در قصیده‏سازى است و آن به چند سبب است: نخست به علت توانایى در تتبع شیوه‏ى استادان پیش از خود، دو دیگر براى آوردن سخن روان به همراه نازك‏خیالى‏ها و همچنین براى گنجاندن اندیشه‏هاى علمى و نكته‏هایى كه از آن مى‏توان استخراج كرد. عرفى در قالب‏هاى دیگر شعر نیز طبع‏آزمایى كرده، اما مهارت او در قصیده، دیگر سروده‏هاى وى را تحت‏الشعاع قرار داده است. «كلیات» اشعار عرفى مشتمل بر چهارده هزار بیت شامل قصیده و رباعى و مثنوى و قطعه است. جمال‏الدین دو مثنوى به نامهاى «مجمع الابكار» و «فرهاد و شیرین» و رساله‏اى به نثر درباره‏ى تصوف به نام «نفیسه» نیز نگاشته است. عرفى در سرودن قصاید و غزلیات و قطعات وترجیع و تركیب مهارت داشت. مخصوصا غزلهاى او از حیث اشتمال بر تأثرات قلبى شاعر و غمزدگى و نومیدى و همچنین مضامین جدید قابل توجه است، و او یكى از بهترین شاعران سبك هندى است.