مریلین مونرو

نورماجین مورتنسون (دوگرتی) معروف به مریلین مونرو (1962-1926) ستاره معروف دهه پنجاه و شصت و یکی از اسطوره های تاریخ سینماست.وی دوران کودکی سختی را پشت سر گذاشت. پدرش پیش از تولد وی خانواده اش را ترک کرد.مادرش که تدوینگر فیلم بود پس از ترک همسرش و درپی آن فقر مالی ، دچار فروپاشی روانی شد وبقیه زندگی خود را در آسایشگاههای روانی مختلف گذراند. نورماجین کوچک که هم پدر و هم بنوعی مادر خود را از دست داده بود دوران طفولیت خود را در نوانخانه ها یا منزل همسایگان طی کرد. بنا بر روایتی در دوران کودکی مورد تجاوز هم قرار گرفت . مجموع این وقایع موجب شد تا وی در سنین بالاتر به مشربات الکلی و قرصهای آرامبخشی که توسط روانپزشکان متعدد برایش تجویز می شد پناه ببرد. در سن 16 سالگی وی با کارگر تعمیرگاه هواپیما بنام جیم دوگرتی ازدواج کرد. در همین زمان او با نام هنری نورماجین دوگرتی و به عنوان مدل در مجله های عامیانه  مشغول بکار شد. ازدواج اولش فقط 4 سال دوام یافت و آندو در سال 1946 از هم جدا شدند. نورما به آموزش موسیقی و بازیگری و خواندن کتابهای مختلف پرداخت.عکسهای وی در مجلات که اکثرا با بی پروایی گرفته شده بود سرانجام توجه هاوارد هیوز مدیر استودیوی RKO را بخود جلب کرد.اما یک ایجنت به نورما پیشنهاد داد که با کمپانی فاکس قرن بیستم قرارداد ببندد که در آن زمان از اهمیت و شهرت بیشتری برخوردار بود.نورما(که ازین به بعد بهتر است او را مریلین بخوانیم) با فاکس قرارداد شش ماهه ای امضاء کرد و اولین فیلم خود را (که البته او در آن نقش کوتاهی داشت)بانامThe shocking miss Pilgrim  در سال 1947 بازی کرد سپس در فیلم دیگری با نام  scooda hoo!scooda hay! هم بازی کرد که در آنهم نقش کوتاهی داشت و 2 سکانس از 3 سکانسی که او در آن نقش داشت، در میز تدوین کنار گذاشته شد.

پس از پایان 6 ماه فاکس از تمدید قرارداد مریلین سر باز زد و او دوباره به دنیای مدلها برگشت. در سال 1948 کمپانی کلمبیا با مریلین قرارداد شش ماهه ای بست و او را برای بازی در فیلم بانوان گروه کر انتخاب کرد.او در این فیلم دو ترانه اجرا کرد که مورد توجه قرار گرفت اما کلمبیا هم پس از ششماه او را بیرون کرد و او دوباره به کار مدل پرداخت.یک سال بعد اینبار کمپانی یونایتد آرتیستز از او برای فیلم Love Happy  دعوت کرد. در همین سال عکسی برهنه از او در مجله معروف پلی بوی به چاپ رسید که سبب معروفیت وی شد و درهای پیشرفت را برایش باز کرد.

سال 1950 برای مریلین ،سال درآغوش کشیدن موفقیت بود؛زیرا وی در این سال در 5 فیلم بازی کرد و دو تا از این فیلمها با وجود نقشهای نسبتا کوتاه مریلین مورد توجه منتقدین و عامه تماشاگران قرار گرفت: 1- جنگل آسفالت (مترو گلدوین مایر) 2-همه چیز درباره ایو(فاکس قرن بیستم). نقل است که جوزف منکیه ویتس بعد از دیدن صحنه های کوتاهی از فیلم جنگل آسفالت او را برای فیلمش انتخاب کرد.پس از بازی او در فیلم اخیر فاکس با او قرارداد 7 ساله ای بست.در سال 1951 نقش بالنسبه طولانی در فیلم آشیانه عشق گرفت.دیگر عامه مردم  او را میشناختند و بازیش را دوست داشتند. چهره معصوم و کودکانه اش با بی پروایی اش در صحنه های برهنه ، هارمونی شگفتی داشت که مردم را بسویش جلب میکرد. اولین بار در فیلم تجارت میمون(1952) موهایش را به رنگ بلوند پلاتینی درآورد که این رنگ تا پایان عمرش مشخصه دائمی وی شد. در سال 1953 در فیلم آقایان موطلایی ها را ترجیح می دهند ظاهر شد . در همان سال با قهرمان معروف بیسبال جو دی ماجیو آشنا شد که این آشنایی منجر به عشقی سوزان میان آندو شد که به ازدواج آندو در ژانویه 1954 انجامید و از آنجا که "هر تب تندی زود به عرق می نشیند!"پس از 8 ماه  با جداییشان پایان یافت. در همان سال 1953 مریلین همبازی لورن باکال در فیلم چگونه میتوان با یک میلیونر ازدواج کرد شدو سپس در فیلم درخشان خارش هفت ساله ظاهر شد که استعداد کمدی وی را آشکار ساخت و یکی از بیادماندنی ترین سکانسهای تاریخ سینما را خلق کرد: صحنه ای که مریلین بالای دریچه مترو ایستاده درحالیکه بادی که از دریچه می وزد پیراهن سفید او را نوازش می کند. از سال 1955 مشکلات روحیش شروع شد. ازیکی دو فیلم کنار گذاشته شد. کارهایش به کندی پیش می رفت آنهم به علل مختلف مثل دیررسیدنش به صحنه فیلم برداری، بیماریهای واقعی یا ساختگیش و البته بیشتر بخاطر عدم همکاریش با تهیه کننده،کارگردان یا هنرپیشه های دیگر فیلم.

با جان هیوستن

----------------- 

 بعد از فیلم خارش هفت ساله دیگر نقشهای معمولی او را راضی نمی کرد و دنبال نقشهای جدیتری بود تا آن تصویری را که از او به عنوان  مدل س ک س ی در اذهان مردم بود بزداید. به همین علت به نیویورک اکتورز استودیو رفت و لی استراسبورگ مشهور را برای آموزش بازیگری به کمک گرفت و  در سال 1956 در فیلم ایستگاه اتوبوس بازی کرد تا به همگان نشان دهد میتواند از پس نقشهای درام هم برآید. اما در عین حال که منتقدین بازی او را در این فیلم ستودند ، روزنامه ها از ازدواج وی با نویسنده و نمایشنامه نویس معروف آرتور میلر شگفت زده شدند. مریلین در سال 1957 به آنگلیس رفت تا با لارنس اولیویه کبیر در فیلم شاهزاده و مانکن همکاری کند. هر چند که فیلم تاحدی در گیشه موفق بود اما منتقدین  بسیاری ،بدلیل روند کند داستان، آن را به باد انتقاد گرفتند.

با جوزف کاتن در نیاگارا

------------------------ 

پس از این فیلم او بدلیل دو عمل جراحی زنانگی ناموفق  و افتادن به دام قرص و الکل مشکلات روحیش حادتر شد و  تا مدتی عملا بیکار بود.  پس از یکسال بیکاری، مریلین برای بازی  در فیلم کمدی مفرح بعضیها داغش رو دوست دارند به صحنه برگشت و با تونی کرتیس و جک لمون همبازی شد. این اولین باری بود که مریلین فقط یک فیلم در سال بازی میکرد. در سال 1960 در فیلم جورج کیوکر"بیا عشق بورزیم" با تونی رندال و ایو مونتان همبازی شد و در این فیلم سروسری هم با ایو مونتان بهم زد. این فیلم هم به سرنوشت شاهزاده و مانکن دچار شد و منتقدان بدلیل ریتم سنگین و کشدار فیلم بر آن خرده گرفتند. در سال 1961 مریلین در آخرین فیلم خود "ناجورها"بازی کرد که همچنین آخرین فیلم کلارک گیبل افسانه ای هم محسوب میشد.(گیبل در همان سال براثر حمله قلبی درگذشت).نویسنده ناجورها آرتور میلر شوهر"سابق" مریلین بود که در همان سال از هم جدا شدند. ناجورها فیلم نسبتا موفقی بود که با اقبال بینندگان و منتقدین هم روبرو شد. 

در سال 1962 مریلین برای بازی در فیلم Something got to give  انتخاب شد.دوباره غیبتهای مکرر و بدون توجیه وی موجب تاخیر در تولید شد که سرانجام منجر به اخراج وی از این فیلم در ژوئن همان سال شد. به نظر میرسید دوران طلایی وی سر آمده و استودیوها شانس مجددی به او ندادند چون نگران هدر رفتن وقت و سرمایه خود بودند. 4 ماه بعد او را در منزلش مرده یافتند و مرگ وی را پزشکان مسمومیت براثر اوردوز دارویی تشخیص دادند. پس از مرگش از وی 1/6میلیون دلار دارایی باقی ماند که طبق وصیتش 75 درصد آنرا به مربی بازیگریش لی استراسبورگ و 25 درصد آنرا به دکتر روانشناسش مری آن کریس بخشیده بود. پس از مرگش شایعات زیادی در مجلات اروپایی منتشر شد مبنی بر اینکه او خودکشی کرده یا به قتل رسیده. یکی از جالبترین این شایعات این بود که مریلین یکسال قبل از مرگش با جان کندی رئیس جمهور وقت آمریکا رابطه داشت و حتی از او صاحب فرزند شده بود! اما مریلین بخاطر حفظ آبروی کندی سکوت کرد و این راز را از همه پنهان کرده بود. در این میان فرانک سیناترا که طرفدار سرسخت کندی به شمار میامد از ماجرا آگاه شده و برای حفظ موقعیت کندی به دارودسته اش دستور میدهد مریلین مونرو را مجبور به خوردن تعداد زیادی قرص خواب آور کرده و اورا بکشند! البته دلایلی هم دارند از جمله اینکه پس از مرگ مریلین ،ناگهان مستخدمه وی اونیک مورای نیز ناپدید می شود. یا اینکه پس از یافتن جسد،پلیس متوجه شد تمام قفلهای درهای اتاق او شکسته است و یا اینکه هیچ اثری از لیوان آبی که مریلین قرصها را با آن خورده باشد پیدا نشد.

بهرحال هرچه بود مریلین مونرو در 36 سالگی از دنیا رفت و با وجود آنکه در طول عمر کوتاهش فقط در 30 فیلم بازی کرد اما اسطوره بازیگریش برای همیشه در تاریخ سینما باقی خواهد ماند.