دلشدگان
دوست قدیمی
ارسال ها: 96
تاریخ ثبت نام: ۱۳۸۸/۸/۲۶
اعتبار: 24
تشکرها : 3231
( 1347 تشکر در 70 ارسال )
|
نگاهي به بهترينهاي دوبله در دهه اخير 1. ارباب حلقهها The Lord Of The Rings
پيش به سوي روشنايي
سه گانه ارباب حلقهها (اثر پيترجكسن) است كه اپيزود اول آن به نام «ياران حلقه» در سال 1381 از شبكه دوم سيما به نمايش درآمد ولي آنطور كه شايسته اين اثر است از سوي مخاطب تلويزيوني ديده نشد. دو علت مهم اين ديده نشدن برميگشت به زمان نمايشش در ساعات پاياني شب و به صورت پخش در دو شب متوالي به دليل زمان 180 دقيقهاي فيلم كه از نظر روايي، اثر را دوپاره كرد.
اين روند نامناسب پخش در نمايش دواپيزود ديگر ارباب حلقهها (دو برج و بازگشت پادشاه) از تلويزيون ادامه پيدا كرد و حتي بعدها نيز تكرار پخش هم نداشت؛ جالب اينكه در برنامههاي تخصصي چون سينما يك، صد فيلم، سينما چهار و ... كه با ديدي حرفهاي به نقد و بررسي آثار شاخص سينما ميپردازند، ارباب حلقهها جايگاهي نداشت. حال تصور كنيد به فيلمي اينچنيني جفا شود، مسلما اجزايش نيز بالطبع ديده نخواهد شد كه از اجزاي مهمش در پخش تلويزيوني، دوبله قابل توجه آن بوده است كه دوبله با كيفيت ارباب حلقهها فداي بالانس نبودن صداي شبكه در هنگام پخشش شد كه براي طرفداران دو آتشه اين اثر با شكوه (كه عقيده دارند تاريخ سينما را ميتوان به قبل و بعد از تريلوژي ارباب حلقهها تقسيمبندي كرد!) نوعي تجربه ناخوشايند را به همراه داشت.
خوشبختانه با توزيع اين فيلم در شبكه ويدئويي، استقبال چشمگيري از آن شد كه دوبله مناسبش سهم زيادي در اين ديده شدن دارد. دوبله ارباب حلقهها حاصل كار يكي از مديران دوبلاژ اين عرصه، امير هوشنگ زند است كه با دقتي خاص و درك صحيح از فضاي اثر كه در پس زمينه اين مهم به تحصيلات زند در رشته سينما برميگردد، بسيار درخشان اين كار را به سرانجام رسانده است؛ البته دوبله هر كدام از سه قسمت ارباب حلقهها، قابليت بررسي و تحليل جداگانه را دارد اما به اين علت كه در دوبله فيلمهاي چند قسمتي، شالوده دوبله در قسمت اول نهفته است.
ميخواهم به اجزاي دوبله قسمت اول، «ياران حلقه» بپردازم. سواي انتخابهاي صدايي مناسب از جانب امير زند و نقشگويي فوقالعاده دوبلورها كه بعدا به آنها اشاره خواهم كرد. ترجمه ريزبينانه و مو به موي با اثر به قلم شهرزاد ايزدي به نام، در درخشان شدن دوبله «ياران حلقه» بسيار تاثيرگذار بوده است و ديگر اين كه در اين دوبله ما با نقشگويي عجولانه و بيكيفيت روبهرو نيستيم و سطح بالاي كار گويندگان فيلم را ميتوان در آن مشاهده كرد. آغاز دوبله ياران حلقه اختصاص دارد به صداي گيرا و دلنشين فهيمه راستكار كه در مقام راوي داستان يكي از بهترين انتخابهاي امير زند ميباشد و لحن آرام يك قصهگو را براي تماشاگر فيلم با روايتي اين چنين تداعي ميكند: «همه چيز با ساختن حلقهها شروع شد، سه حلقه به الفها كه از همه اقوام داناتر و باهوشتر بودند داده شد، هفت حلقه به اربابان كوتولهها كه ذهني هوشيار داشتند و سازندگان غارها بودند و بالاخره 9 حلقه به قوم انيسها كه بيش از هر چيز تشنه قدرت هستند هديه شد. درهر يك از اين حلقهها اراده و نيروي لازم براي حكومت كردن مستقر بود ولي همه فريبخورده بودند زيرا حلقه ديگري هم ساخته شده بود، در سرزمين موردور در ميان آتش كوه نابودي، سائرون فرمانرواي تاريكي مخفيانه حلقهاي اصلي ساخت تا با آن بقيه را كنترل كند و در اين حلقه تمامي بيرحمي باطنياش براي غلبه كردن بر كليه موجودات را قرار داد. «سپس بهمن هاشمي عنوان ياران حلقه را ميگويد و از اينجا اقتباس بينظير پيتر جكسن از كتاب جاودانه جي.آر.آر تادكين آغاز ميشود. يكي از دلايل شخصيام براي پرداختن به دوبله ارباب حلقهها در اين زمان، حضور صداي ماندگار زنده ياد عطاءالله كاملي و نقشگويي ايشان به جاي شخصيت سارومان (با بازي كريستوفرلي) است كه جامعه دوبله بتازگي اين صداي با صلابت را از دست داد و جاي خالي اين صداي تاثيرگذار روز به روز بيشتر احساس ميشود ولي مشاهده دوبله ارباب حلقهها اين حسن را دارد كه دوباره صداي استاد را بشنويم. حضور عطاءالله كاملي در دوبله اين فيلم و بعد از آن در فيلم راههاي افتخار (استنلي كوبريك) و نقشگويي به جاي كرك داگلاس، از آخرين صداپيشگيهاي ايشان در دوبله تلويزيوني بود و اجراي صداي جادوگري به نام سارومان كه در اعمالش خشونت و تحكمي خاص هويداست. تنها از عهده زندهياد كاملي در دوبله ياران حلقه برميآمد بويژه در سكانسي از فيلم كه به معرفي سارومان ميپردازد.
كاملي با لحن تاثيرگذارش به معرفي اين شخصيت مخوف ميپردازد: «از كوه نااميدي دود برميخيزد و بتدريج زمان از كف ميرود و تو دوست من گاندالف براي مشاوره با سارومان به پيش ميآيي.» همانطور كه در قبل ذكر شد، نقشگوييهاي فوقالعادهاي از دوبلورها را ميتوان در دوبله ياران حلقه جستجو كرد كه در اين بين دو اجراي صدايي حكم شاهكار را دارد يكي صداپيشگي حسين عرفاني به جاي شخصيت گاندالف (با بازي يان مككلين) و ديگر منوچهر واليزاده به جاي برومير (شان بين) كه هر دو با وجود پركاري بيمحابايشان در دوبله تلويزيون، در اينجا با حس و حالي ديگر نقشگويي كردهاند. عرفاني با گويشي پيرمردانه با رگههايي از مهرباني، شخصيت گاندالف را دوستداشتني كرده و منوچهر واليزاده با همان صداي آشنا و جوانانهاش و اين بار با جنسي از دليري و جاهطلبي، صداي نقش برومير را معركه از آب درآورده و آن را تبديل به نقطه عطفي در كارنامهاش كرده است. بخصوص وقتي خصايل تشويش و حس قدرت را در ديالوگهاي برومير اجرا ميكند. يكي از بهترين نقشگوييهاي پرسوناژهاي مكمل در دوبله سالهاي اخير، اختصاص دارد به اجراي مسلط امير صمصامي به جاي شون آستين (در نقش سم، هابيتي مهربان كه يار هميشگي فرودو است) كه در همين دوبله ارباب حلقهها شاهد آن بوديم و صمصامي به خوبي توانسته گوياي حالات دلسوزي، پريشاني و نگرانيهاي شخصيت سم باشد. تورج مهرزاديان و ناصر احمدي با صداهاي حجمي داري كه دارند حضور دلپذيري در دوبله اين فيلم ايجاد كردهاند. مهرزاديان با لحني رسمي و درباري به جاي پادشاه الفها يعني الروند و ناصر احمدي با حالتي تيپيك و فانتزي به جاي كوتوله دوستداشتني به نام گيملي خيلي جذاب نقشگويي كردهاند. با توجه به اين كه ارباب حلقهها داستان مردانهاي دارد ولي حضور شخصيتهاي زن با وجود كمتعداد بودنشان، چشمگير است و امير زند با توجه به اين موضوع، از صداي دو دوبلور بااستعداد اين سالهاي دوبله، افسانه پوستي (در نقش آروين/ ليو تايلر) و نگين كيانفر (كيت بلانشت در نقش ملكه جنگل) استفاده شاياني كرده است همچنين ميتوان اين مهم را به صداي هابيتهاي دوستداشتني چون بيلبو بگينز (ايرج رضايي)، پيپين (عباس نباتي) و مري (كسري كياني) نيز تعميم داد ضمن اين كه امير زند خودش هم به جاي لگولاس (اورلاندو بلوم) نقشگويي ارائه داده است. دو صداي نقش اصلي ديگر اين فيلم يعني فرودو (اليجا وود) و آراگورن (ويگو مورتن) را به ترتيب افشين زينوري و سعيد مظفري با حالتهايي از ترس و جستجوگري و منشي پهلوانانه گفتهاند كه در قبل در همين صفحه از شيوه گويندگي اين دو دوبلور حرفهاي مطالبي درج شده است. در انتها براي دوستداران دوبله تماشاي ارباب حلقهها دو دريغ را به همراه ميآورد يكي از دست دادن ظاهري صداي زندهياد كاملي كه ميتوان در اينجا به يادگار صداي ايشان را شنيد و دريغ ديگر اين كه چرا امير زند بعد از ارائه شاهكار دوبله سهگانه ارباب حلقهها و پالپ فيكشن، ديگر كاري به قوت اين دو اثر از وي ديده نشد كه حيف است شاهد خاموش شدن تدريجي استعداد مدير دوبلاژ صاحب سبكي چون امير زند باشيم وقتي كه دوبله به ياد ماندني ارباب حلقهها در كارنامهاش ديده ميشود.
نيروان غنيپور
قاب کوچک 13 مهر 1387
به نظر من هم دوبله این فیلم یکی از بهترین دوبله ها در سال های اخیر است که یاد آور دوبله های درخشان دهه پنجاه می باشد.
زندگی منشوریست در حرکت دوار .... یاد استاد عطاءالله کاملی گرامی باد .
همیشه با شنیدن دکلمه ایشان در سریال هانیکو ( داستان زندگی) بی اختیار دلتنگ صدای دلنشین و با وقار استاد می شم . یادش گرامی باد . | |
۱۳۸۸/۱۱/۲۰ صبح ۰۹:۴۴ | |
تشکر شده توسط : |
Ario, siyavash1357, soheil, رامین_جلیلوند, Classic, سروان رنو, میثم, maryam, Kassandra, رزا, neenaibetty, dered, BATMAN, دایی جان ناپلئون, وینونا رایدر, شارینگهام, ژنرال, آرش برجیان, باربوسا |