زبان جهانی

باز هم در این تاپیک می خواهم به فیلم Contact بپردازم.

در اوایل فیلم، درست لحظه ای که همه چیز دارد برای جودی فاستر تمام می شود، ناگهان یک سیگنال در ردیاب ها مشاهده می شود. جودی فاستر به سرعت خودش را به آزمایشگاهش می رساند تا موج را دقیق تر شناسایی کند. فرکانسی که امواج روی آن فرستاده می شود یک عدد خاص است. جودی این عدد را به نام هیدروژن ضربدر پی می خواند. سپس به خود سیگنال دقت می کند. سیگنال به شکل چند ضربه متوالی، سپس یک وقفه دوباره چند ضربه متوالی و دوباره وقفه و ... است.

در واقع تعداد این ضربات متوالی نشانگر اعداد است. اولین بار 2 ضربه متوالی سپس 3 ضربه، 5 ضربه و ...

که اینها همان اعداد اول هستند. به نظر می رسد که این یک نشانه ای از بیگانگان است. نه امکان دارد در اثر یک پدیده طبیعی چنین اتفاقی افتاده باشد و نه هیچ فضاپیمایی چنین چیز بیهوده ای را مخابره می کند...

در صحنه بعد می بینیم مقامات امنیتی آمریکا به آزمایشگاه جودی می روند و از او می پرسند چرا بیگانه ها باید اعداد اول را برای شما بفرستند؟ و جودی در جواب می گوید چون ریاضیات تنها زبان جهانی است... همچنین در ادامه می گوید که این یک مسئله علمی است و ربطی به مقامات امنیتی ندارد!

البته اتفاق بعدی بسیار جالب است و دقت به این نکته از لطایف خوب فیلم نامه است. سیگنال ارسالی بعدی از طرف فضایی ها یک سیگنال ویدئویی است. پس از نمایش این سیگنال تصویر هیتلر دیده می شود که در حال سخنرانی در افتتاحیه المپیک 1936 است! در واقع پخش زنده این مراسم اولین امواجی بوده است که از طرف زمین به فضا فرستاده شده است و به نظر پس فرستادن آن امواج، به منزله جواب سلام بوده است... که البته همین موضوع کار تحقیقاتی جودی را به دفتر بیل کلینتون می کشاند.

در واقع در این فیلم به شکل ضمنی پذیرفته شده است که ریاضیات یک چیز ازلی است چرا که بیگانگان هم دقیقا به همین چیزهایی که ما رسیده ایم نایل شده اند (و حتی بیشتر از آن).

بحث نسبتا مفصلی در این باره را اخیرا در این پست نوشته ام: http://cafeclassic4.ir/thread-654-post-2...l#pid28786

بذارید قبل از اینکه بحث زبان جهانی را شروع کنم خیلی مختصر هیدروژن ضربدر پی را توضیح بدم. عدد پی که تکلیفش معلوم است. عددی بدون واحد (یکا) که همه جا سر و کله اش پیدا می شود. توجه داشته باشید که مهم نیست بیگانگان برای اندازه گیری طول و ... از چه واحدی استفاده می کنند، چون عدد پی ربطی به واحد اندازه گیری ندارد. یک توجیه پیش پا افتاده این است که پی حاصل تقسیم محیط دایره است به قطر آن. پس جواب یک کسر است که صورت و مخرج آن هم واحد هستند و با ساده شدن این واحد ها خود پی بدون واحد است...

اما درباره هیدروژن.

عددی که جودی به آن می گوید هیدروژن، یک عدد معروف در کیهان شناسی است. در واقع این عدد مربوط به یک طول موج خاص از پرتوهای هیدروژن است که چون می تواند از فضاهای غبارآلود نیز به خوبی عبور کند کاربرد زیادی در پرتوشناسی دارد. مقدار آن تقریبا برابر با 1420.41 دور در ثانیه است. البته شاید فکر کنید واحد ثانیه ای که در این عدد وجود دارد مشکل ساز می شود ولی دقت کنید که واحد اندازه گیری زمان در این عدد هر چه که باشد با واحد اندازه گیری فرکانس در دستگاه گیرنده آن ساده می شود.

توجه داشته باشید که استفاده از عدد هیدروژن برای مخابره این پیام بسیار منطقی است. چرا که این پیام را فقط کسانی می توانند دریافت کنند که به این تکنولوژی دست پیدا کرده اند و کسانی که به این تکنولوژی رسیده اند مسلما به این عدد نیز آگاهند! پس یک ایده خوب این است که از همین عدد برای مخاطبانی که از این عدد استفاده می کنند، استفاده کنیم!!

در سال 1959 دو فیزیکدان در مقاله ای با نام Searching for Interstellar Communications این فرکانس را برای مخابره پیغام برای یافتن حیات هوشمند در جهان پیشنهاد کرده بودند که در این فیلم از آن به عنوان ایده بیگانگان مطرح می شود. اطلاعات بیشتر در https://en.wikipedia.org/wiki/Hydrogen_line

%%%%%%%%%%%

%%%%%%%%%

%%%%%%%

%%%%%

%%%

برویم سراغ بحث اصلی...                                                                                                          %

اینکه آیا ممکن است علم هم زبان جهانی نباشد؟ قاعدتا اگر قرار باشد چیزی بین ما و بیگانگان مشترک باشد همین ریاضیات و قوانین و ثوابت فیزیکی خواهد بود اما آیا ممکن است اینها هم زبان مشترکی نباشد؟

دقت کنید که در دنیا تعدادی عدد خاص وجود دارد که انگار این اعداد با دقت خاصی تنظیم شده اند. ثابت جهانی گرانش، ثابت گذردهی خلا و ... اگر این اعداد را کمی دستکاری کنید دیگر از این نظم دنیا هیچ خبری نخواهد بود.

یکی از چیزهایی که مخالفین نظریه داروین به آن استناد می کنند همین ثوابت فیزیکی است. اینکه اگر خالقی هوشمند جهان را خلق نکرده است پس چه کسی این قوانین دقیق فیزیک را تنظیم کرده است.

به نظر برای به چالش کشیدن نظریه داروین پرداختن به فیزیک جهان هستی موضوع بهتر و عمیق تری است تا پرداختن به تکامل حیوانات. بدین ترتیب که:  گیریم  قبول کردیم انسان از نسل باکتری هاست اما باز هم برای این نظم فوق العاده کهکشان ها و این قوانین فیزیکی دلیل و سازنده لازم است...

==============================

آنچه در ادامه می آید یک نظریه است. مجددا یک نظریه ای چون ابطال پذیر نیست علمی نیست. ابطال پذیر نیست به این معنی که هیچ آزمایشی وجود ندارد که توسط آن بتوان این نظریه را رد کرد.

به عنوان مثال نظریه "صدقه رفع بلاست" علمی نیست چون ابطال پذیر نیست. شاید درست باشد ولی با تعریف جهانی علم، علمی نیست. (تعریف اسلامی آن به کنار)

چرا که فرض کنید قبل از عبور از خیابان صدقه دادید و وسط خیابان تصادف کردید و فلج شدید. در جواب می شود به شما گفت که اگر صدقه نمی دادید می مردید و اگر بعد از تصادف مردید و شب با چشم غره ای  به خواب ما آمدید می توان در جواب گفت دوست داشتید فلج شوید؟! در واقع زرنگی این نظریه این است که هیچ روشی برای اثبات نادرستی آن وجود ندارد پس آن را از دایره علم کنار می گذاریم...

===============================

نظریه جهان های موازی یا MultiVerse

اگه بخواهم خیلی مختصر بگم این جوری خواهد شد...

نظریه داروین می گوید چرا حیوانات هوشمندند؟ چون فقط حیوانات هوشمند زنده مانده اند.

حال چرا جهان منظم است؟ چون فقط جهان منظم باقی مانده است.

نظریه Multiverse می گوید که جهان های مختلفی وجود داشته است. با قوانین و ثوابت مختلف. این جهان ها موازی همدیگرند و ممکن است از هم هیچ خبری نداشته باشند.

بعضی از این جهان ها قوانین مناسبی برای ایجاد نظم نداشته است و همچنان در حالت ناپایدار باقی مانده است. اما از بین این همه جهان به هر حال ممکن است چند جهان پیدا شود که قوانین فیزیکی آن ها اجازه دهد کمی پایداری ایجاد شود. در این حالت نسبتا پایدار ممکن است اجرام به شکلی منظم کنار هم جمع شوند و در طی میلیاردها سال کهکشان ها و ستاره ها و سیارات پدید آیند. دوباره از بین این همه سیاره ممکن است چند تای آنها امکان حیات داشته باشد و بالاخره ممکن است یک یا چند تای آنها زیستگاه  موجودات زنده باشد.

دقت کنید که همین جهان ما هم سرتاسر نظم نیست و همچنان پر از بی نظمی است. از فوران آتشفشان گرفته تا سقوط شهاب سنگ و ...

حال سوالی که پیش می آید این است:

مگر چقدر احتمال دارد که این جهان ما دقیقا همان جهان خاص باشد. مگر چقدر شانس داشته ایم که دقیقا در همان جهان خوب پدیدار شده باشیم؟ این جای تعجب ندارد؟

اگر این سوال شما هم هست باید بگم که دارید برعکس به ماجرا نگاه می کنید.

اینجوری نگاه کنید که به هرحال یکجا این فعل و انفعالات منجر به ایجاد یک حیات هوشمند شده است و شما نتیجه آن شده اید. فقط شما که هوشمند هستید می توانید این سوال را بپرسید که چرا جهان من، همان جهان پایدار است؟ در جهان های دیگر که حیات به وجود نیامده است کسی نیست که این سوال را بپرسد!

یا به عبارتی چون جهان شما خوب بوده است، شما به وجود آمده اید و دارید این سوال را می پرسید و این اصلا جای تعجب ندارد!

(با عرض پوزش) در واقع مثل این است که بگویید چطور از بین آن همه اسپرمی که به سمت تخمک حرکت می کردند و آن همه اسپرمی که به سمت چاه حرکت می کردند من به تخمک رسیده ام؟! چطور ممکن است من انقدر خوش شانس بوده باشم؟

این جا باز هم همان اشتباه رو دارید می کنید. باید اینجوری به ماجرا نگاه کنید که به هر حال تعداد خیلی کمی اسپرم به تخمک می رسند که شما هم جز آنها بوده اید... در واقع شما الان می تونید این سوال رو بپرسید چون شما به تخمک رسیده اید و الان اینجا هستید. آن اسپرم هایی که به تخمک نرسیده اند به انسان تبدیل نشده اند و الان نیستند که این سوال را بپرسند! اگر می رسیدند آنها نیز این سوال می پرسیدند...