لذتی که جام جهانی 1990 ایتالیا برای من و خیلی از هم نسلان من داشت هرگز و مجددا در سالهای بعد تجربه نشد. البته جام جهانی 1986 مکزیک هم ( با آن تصاویر اسلوموشن مکعبی که میچرخید و در نهایت در وسط صفحه تلویزیون حرکت آهسته گلها را نشان میداد و آن خط های پت و پهن سبز که در استادیومهای مختلف فقط ضخامتش فرق میکرد و آن بازیکن های تر و فرز و با تکنیکی که هرگز مثل و مانندشان زاده نشد) در یادهاست اما از آنجا که جام 86 هرگز پخش زنده نداشت و حتی فینالش را ضبط شده دیدیم و در دوران آن جام و جام بعد عاشق کارل هانس رومنیگه آلمانی بودم که بعدها پوستر دویدنش را میشد در درو دیوار هر ورزشی فروشی (بعنوان نماد یک فونتبالیست) دید هم در یادهاست و در صدر همه : بازی برزیل و فرانسه که بعنوان زیباترین بازی تاریخ فوتبال انتخاب شد.

جام جهانی 90 اوج فوتبال به لحاظ تاکتیک ها و تکنیکها ، اوج گزارش گری گزارشگران خبره سیما و کارشناسان خبره ترش ، اوج علاقه ماها به دیدن ، اوج مطلع شدن از نتیجه ها ، اوج نامها و نشانه های بازیکنان و اوج هیجان ها و کرکری های تماشاچیانش بود. آنچه از جامهای قبلی جام جهانی در خاطره هایمان بجا بود تصاویر سیاه و سفیدی از استادیوم 200 هزار نفری ماراکانا و برزیل و آرژانتین و اروگوئه  و انگلستان و گوردون بنکس و دینو زوف و پله و لویا شین و امثالهم بود و بس. اما آنچه از جام 90 در خاطره هایمان ماند اسشیلاچی ( اسکیلاچی) کم مو بود که از در درآمد و 6 گل در ایتالیا به حریفان زد و مثل غبار محو شد بود و والتر زنگای آلمانی که خود عاشق پیتر شیلتون انگلیسی 40 ساله بود. شیلتون دروازه بان انگلستان با آن دبدبه و کبکبه که کیف کوچکش را داخل دروازه میگذاشت و وسط بازی که سرش خلوت میشد از داخل آن حوله ای بیرون می کشید و سر و صورتش را از عرق خشک میکرد یا نوشیدنی اش را از آن کیف بیرون می آورد که بعدها هرگز جایی ندیدم دروازه بانی در دنیا از این جسارت ها داشته باشد و خود افسانه قدمت و رکورد هم باشد که بعدها هرگز مارادونا را بخاطر گلی که با دست به او زد نبخشید. گفته بود این مردک بجای عذرخواهی از من و داور و دنیا ، اسم فریبش را "دست خدا"! هم نامید و به گور رفت، که او هرگز نمیتوانست در آن موقعیت با آن کوتاهی قدش به منی که اندازه سانت به سانت قدش باشگاه دیده بودم گل سالم بزند.

جام 90 جام رنگها بود هرچند اکثر تلویزیون ها در آن زمان سیاه و سفید بود و اگر کسی تلویزیون رنگی داشت بدون شک پدر خانواده از سفر حج با خود آورده بود. جام 90 جام رودی فولر و فون باستن و رود گولیت و پل گاسکوئین و گری لینه کر و لوتار ماتئوس و فرانک ریکارد و روژه میلا و گوئی گوچه آ ( که بجای نری پومپیدوی مصدوم در اول بازیها آمد) و کلینزمن و مارادونا و دیوید پلات و کانی گیا (کانی جیا) و آندریانس برمه و باجو و رونالد کومان و آندونی زوبی زارتا (دروازه بان کهنه کار اسپانیا) و استوارت پیرس و بروچاگا و دیگران و دیگران.

جام 90 جام گزارشگران و کارشناسان خبره تلویزیون وطنی هم بود. از جهانگیر کوثری بگیرید که روش گزارشش (برپایه اطلاعات فوتبالی و آرامش و نه براساس قیل و قال چون گزارشهای مجید وارث و صالح نیا ) ملهم از گزارشهای عطا بهمنش و الهام بخش کسانی چون فردوسی پور شد. و ... عباس بهروان . ایندو پای کسانی را بعنوان کارشناس فوتبال به تلویزیون و ویژه برنامه جام 90 باز کردند که حتی شنیدن جمله ای از تحلیل آنها عشاق فوتبال را از خود بیخود میکرد. کسانی چون استاد اسداللهی نویسنده قهار کیهان ورزشی و کارشناس کهنه کار فوتبال.

جام 90 جام فریادهای ما در سنین کودکی بود. آخرین فریادم را ساعت 1 و نیم نیمه شب زدم. جایی که انگلستان و کامرون در مراحل آخر بهم خورده بودند و کامرون تازه وارد که شاید اولین تیم سیاهپوستان این کره خاکی در فوتبال حرفه ای جهان بود. درست بیاد ندارم این بازی بود یا انگلستان و بلژیک اما خوب بیاد دارم که  دقیقه 119 دیوید پلات انگلیسی توپ را با سر وارد دروازده حریف کرد و من عاشق تیم انگلیس بدون توجه به اینکه پدر و مادرم دو قدم آنطرف تر خوابیده و چراغها خاموش است مثل اسپند از جا پریدم و فریاد زدم : گگگگگگگگگگل ..... و پشت سر من پدر مرحومم و مادرم هم از جا جهدیدند که : چه بلایی سرت اومد یا کو دزد؟!