(۱۴۰۰/۹/۸ صبح ۰۱:۲۶)رابرت نوشته شده:  

در پست های قبل به عرض رساندم که:

در بهمن 1374 با امید، انگیزه و اشتیاق فراوان وارد رشته تولید (گرایش برنامه سازی تلویزیونی) دانشکده صدا و سیما شدم. پس از پایان تحصیلات، با عنوان رسمی کارگردان - و البته با شغل های متفاوت کارگردانی، تصویربرداری، تدوین و نویسندگی- در واحدهای مختلف معاونت های سیاسی، استان ها و سیما فعالیت کردم. سرانجام نیز با درخواست شخصی و با حدود بیست و دو سال سابقه خود را بازنشسته کردم!

به طور خلاصه طی این سال ها در هر سه بخش اصلی تولید، تأمین و پخش برنامه تلویزیون تجربه کسب کردم و در شوراهای مختلف عضویت داشتم.

شورای طرح و برنامه اداره کل مهندسی و مدیریت پیام مرکز بودجه

شبکه سه سیما

نمایندگی پوشاک بچه­گانه غنچه در کرج

مرکز سیمای استان­ها

پخش سیمای البرز

مرکز سیمای استان­ها

اداره کل تأمین برنامه­های خارجی سیما

پخش شبکة جام جم

اداره کل تأمین برنامه­های خارجی سیما

اداره کل سیمای استان­ها

پخش اخبار سیما

واحد آموزش معاونت سیما

هفتم بهمن سال 1385 است. پشت میزم نشسته ام و مشغول نوشیدن آب هستم. تلفن زنگ می خورد. منشی دفتر مدیر کل تأمین برنامه های خارجی است:

- رابرت! آب دستته بذار زمین و بیا...

لیوان را روی زمین نمی گذارم و اتفاقاً تا آخرین جرعه می نوشم و بعد به دفتر مدیر کل می روم. مدیر کل مثل مرغ سر کنده است. یک ریز در اتاق راه می رود و با خودش صحبت می کند. تا چشمش به من می خورد، روی صندلی ولو می شود:

- رابرت! فیلم صفر درجه کلوین رو کی دیده؟

- چطور مگه؟

- بدبخت شدیم! با زیرنویسِ پر از فحش و دری وری رفته روی آنتن!

- فیلم رو که "د" دیده؛ بعدش هم که مگه یادتون نیست، همون فیلمیه که ما ردّ کردیم و مدیر شبکه اصرار به خرید و پخشِش داشت.

-بیا... این گزارش "مرکز نظارت و ارزیابی" رو بخون، ببین قضیه چیه؟

به اتاقم برمی گردم و برگه های بازبینی خودمان و گزارش "مرکز نظارت" را مطالعه می کنم...

نسخه دی وی دی فیلم سینمایی Zero Kelvin محصول سال 1995 نروژ، در تاریخ دوم بهمن با قید فوریت از سوی شبکه ... به اداره کل آمده است تا نسبت به خرید سریع آن اقدام شود؛ اما اداره کل روال خود را دارد و بدون بازبینی و تأیید اثر، هیچ اثری خریداری نخواهد شد.* فیلم را آقای "د" که از بهترین کارشناسان است، بازبینی کرده و به دو دلیل مهم، مردود اعلام می کند: اول اینکه فیلمِ چندان خوش ساختی نیست و ارزش پخش و تلف کردن وقت مخاطب را ندارد. دوم اینکه پر از فحش و متلک پراکنی است و در واقع باید یک فیلمنامه جدید برای آن نوشت!

سینمایی صفر درجه کلوین

اما مرغ مدیر شبکه یک پا دارد. از او اصرار به خرید فیلم و از ما انکار... عاقبت قرار می شود، فیلم با مسئولیت شبکه و با بودجه اختصاصی آنها خریداری شود...

***

نسخه فیلم در صبح روز جمعه به پخش شبکه ارسال شده است. از قضا بازبین بخت برگشته پخش شبکه چندان با زبان انگلیسی آشنایی نداشته و اصولاً فکرش را هم نمی کرده است، فیلمی که از گروه به پخش رسیده، دارای مشکلات این چنینی باشد. بازبین پخش، فیلم را تأیید می کند...

القصه، شبانگاه 6 بهمن سینمایی صفر درجه کلوین با همان کیفیت دی وی دی و البته همراه زیرنویس انگلیسی روی آنتن رفته و کامل پخش شده است. بعد از پخش، بینندگان زیادی تماس گرفته اند. عده زیادی به خاطر پخش فیلم اعلام انزجار کرده اند، عده زیادی ابراز تعجب کرده اند و عده بیشتری مراتب تشکر و امتنان خود را اعلام کرده اند! به خاطر پخش این فیلم کارشناسان "مرکز نظارت و ارزیابی" سازمان که همه برنامه ها را رصد می کنند، سریعاً گزارش فاجعه را تنظیم کرده و بدون تایپ و به صورت دستنویس به دفتر رییس سازمان می دهند و او هم بدون معطلی علت این فاجعه را از مدیر کل اداره تأمین برنامه های خارجی جویا می شود.

این فیلم، همان طور که آقای "د" گفته بود، ارزش این همه آبروریزی را نداشت. ماجرا از آن قرار بود که یکی از شخصیت های فیلم به نام رِندیک، بسیار بی چاک و دهان و بی ادب بوده و هر چه به ذهن مالیخولیایی اش می رسیده، بی درنگ بر زبان جاری می کرده است. البته دوستان در بخش آماده سازی، این الفاظِ نقل و نبات را تغییر داده بودند و صدا پیشه محترم نیز همان جملات مؤدبانه را گفته بود؛ اما جملات زیرنویس، ساز خود را می زدند و آنچه را نباید، برملا می کردند...

رندیکِ بی تربیت به زمین و زمان رحم نکرده و در 90 دقیقه حضورش از مدت 110 دقیقه فیلم، همه جا را آباد کرده است و خواهر و مادر همه را جلوی چشم شان آورده است!

سرتان را درد نیاورم. فیلم پخش می شود. آن مدیر شبکه ای که بر پخش فیلم اصرار می کرد، از زیر بار پذیرش مسئولیت، شانه خالی می کند. تهیه کننده آن مجموعه تحلیل سینمایی قرارداد جدید و چرب تری با همان شبکه منعقد می کند. فقط مدیر پخشِ شبکه توبیخ می شود و آن بازبین بخت برگشته برای چند صباحی اخراج!

***

در اتاقم نشستم و به چرایی این ماجرای مضحک فکر می کنم. چند پرسش ذهنم را مشغول کرده است:

اول اینکه چرا مدیر شبکه و تهیه کننده آن مجموعه به تصمیم کارشناسی آقای "د" احترام نگذاشته و اعتماد نکردند؟!

دوم اینکه چرا این قدر با عجله نسبت به انتخاب فیلم و ارسال آن به پخش اقدام کردند؟

سوم اینکه چرا نسخه دی وی دی و همراه زیرنویس را به پخش شبکه تحویل دادند؟

چهارم و مهم تر از همه اینکه آن جمع کثیر بینندگان چرا تا این حد از پخش این فیلم و زیرنویس آن خوشحال شدند و تشکر کردند؟!

-------------------------------------

* ظریفی پس از مطالعه چند خاطره، از عکس العمل کارشناسان و کارمندان به تصمیمات بی منطق و محیرالعقول پرسیده بود. اینکه آیا هر چه مدیران ارشد بگویند، بلافاصله اجرا می شود؟ خیر؛ در سازمان صدا و سیما نیز -مثل همه جای کشور- شیر مردان و شیر زنانی وجود دارند که بدون ترس و واهمه بر عقایدشان پایبند بوده و به قیمت توبیخ، کسر حقوق و مزایا، استعفا و حتی اخراج  جلوی دستورات بی منطق می ایستند. در بحث بازبینی نیز سال ها قبل روال بر انتخاب شایسته آثار نمایشی بود. اساس نامه ای تنظیم شده بود و مطابق آن تغییر کلی داستان ها به کل ممنوع بود. درمورد فیلم های کلاسیک و معروف، سختگیری بیشتر بود و حتی جزییات نیز نباید تغییر می کردند. از دیگر سو، طبق همین اساس نامه، فیلمی که مغایرت های زیادی با ضوابط پخش داشت و به اصطلاح نیازمند سانسور گسترده بود، از گردونه انتخاب و خرید خارج می شد. در کل اعضای آن شورا با پخش کمیّ آثار مخالف بودند. اما چه خوب گفته اند که:

چون قافبه به تنگ آید

شاعر به جفنگ آید

تأسیس شبکه های متعدد و افزایش ساعات پخش، باعث شد کیفیت آثار چندان مهم نباشند و آنتن به هر  قیمتی پر شود!